فهرست مطالب
ما می خواهیم در مقاله کشت سود یا ییلد فارمینگ چیست؟ به بررسی مفهوم ییلد فارمینگ و روش های کسب درآمد از روش کشت سود بپردازیم. احتمالا تاکنون، مبلغ یا پولی رو به عنوان سپرده در بانک سرمایه گذاری کردین و در ازای پولی که در بانک گذاشتین، ماهیانه پولی رو به عنوان سود پولتون یا این سپرده گذارسی دریافت کردین.
بهتره بدونین شما می تونین در بازار ارزهای دیجیتال هم اقدام به سپرده گذاری کنین و در ازای سپردتون، سود به دست بیارین. به این دریافت سود در دنیای ارزهای دیجیتال، مدیریت مالی غیر متمرکز و یا DeFi گفته میشه. در واقع دیفای نوعی سیستم پولی جدید بر مبنای بلاک چین های عمومی هست.
از جمله از دلیل هایی که به این سیستم مالی جدید، سیستم غیر متمرکز میگن، این هست که با توجه به این نکته که سوابق و اسناد سیستم به صورت یکسان در شبکه همتا به همتا و در هزاران سیستم که در سراسر جهان پخش شدن، نگهداری میشن و هیچگونه مشکلی در این فرایند اتفاق نمی افته. همچنین یکی از کاربردهای سیستم DeFi، کشت سود هست که در سال 2020 میلادی توسط کاربران و سرمایه گذران بازار ارزهای دیجیتال شناخته شد و مورد استفاده قرار گرفت. کشت سود یا ییلد فارمینگ نیز یک استراتژی کسب سود در کنار خرید ارز دیجیتال هست.
امروزه یکی از داغ ترین موضوع های حوزه DeFi و بازارهای مالی غیر متمرکز، ییلد فارمینگ یا کشت سود هست که با عملکرد بالا می تونه درآمد زیادی رو به همراه داشته باشه و در این اکوسیستم غوغایی به پا کرده. همچنین سرمایه گذاران با قفل کردن دارایی های رمزنگاری شده در بازار دیفای می تونن جایزه یا پاداش به دست بیارن. شاید دوست داشته باشین با این مفهوم بیشتر اشنا بشین، به همین منظور ما در ادامه مقاله ییلد فارمینگ چیست؟ به بررسی این مفهوم و چگونگی کارکرد Yield Farming می پردازیم.
امور مالی غیر متمرکز(DeFi) چیست؟
برای درک کامل مفهوم ییلد فارمینگ در ارز دیجیتال، لازمه تا ابتدا با مفاهیمی مثل استخرهای تامین نقدینگی، قراردادهای هوشمند و امور مالی غیر متمرکز DeFi آشنا باشین. به همین منظور ما در این قسمت از مقاله ییلد فارمینگ چیست؟ به بررسی این مفاهیم می پردازیم. سیستم امور مالی غیر ممتمرکز با هدف حذف واسطه هایی مثل بانک ها و سازمان های قانونگذار در امورد مالی به وجود اومده.
همچنین نحوه پیاده سازی این فرایند کمی تخصصی هست، ولی به عبارت ساده تر، تکنولوژی بلاک چین و قراردادهای هوشمند بر پایه این تکنولوژی امکان پیاده سازی امور مالی غیر متمرکز و استفاده ساده از اون رو فراهم می کنه. در سیستم مالی غیر متمرکز یا سیستم DeFi برای دریافت وام هیچ محدودیت سنی، جنسی، مذهبی، جغرافیایی و.. رو ندارین و فقط با یک سیستم متصل به اینترنت همه امور مالی خودتون رو با کمترین کارمزدها انجام میدین.
قراردادهای هوشمند (Smart Contracts):
به عبارت ساده تر قرارادهای هوشمند، قطعه کدهای برنامه نویسی شده بر بستر تکنولوژی بلاک چین هستن. همچنین هدف اصلی نوآوری قراردادهای هوشمند ایجاد اعتماد بین کاربران به وسیله ماشین هست.
استخر تامین نقدینگی (Liquidity Pool):
استخر تامین نقدینگی نوآوری هست که با ظهور امور مالی غیر متمرکز ایجاد شده. صرافی های غیر متمرکز همه دارایی های قابل خرید و فروش رو از طریق استخرهای تامین نقدینگی قراهم می کنند. همچنین استخرهای تامین نقدینگی نوعی قراردهای هوشمند هستن.
ییلد فارمینگ چیست؟
در پاسخ به سوال ییلد فارمینگ یا کشت سود چیست؟ می تونیم این جواب رو بدیم که ییلد فارمینگ روشی برای کسب سود از ارزهای دیجیتال هست، یا به عبارتی، Yield Farming یعنی قفل کردن یک کاشت ارزهای دیجیتال در استخرهای نقدینگی و کسب سود از طریق اون هاست. به زبان ساده تر، ییلد فارمینگ یا کشت سود، راهی هست برای کسب رمز ارز با دارایی های دیجیتال خودتون. به این صورت که شما با قرض دادن دارایی های خودتون با وسیله برنامه های رایانه ای به نام قراردادهای هوشمند، در ازای خدمات خود کارمزدی رو در قالب رمز ارز به دست میارین.
ییلد فارمینگ (Yield Farming) از اصطلاحاتی هست که در سیستم امور مالی غیر متمرکز یا DeFi کاربردهای زیادی داره. انتظار کسب بازده از سرمایه گذاری ها چیز جدیدی نیست، مفهوم ییلد فارمینگ از بخش امور مالی غیر متمرکز تشکیل شده و ایده کلی هست که کاربران این امکان رو دارن که در ازای مشارکت در برنامه های حوزه دیفای، می تونن توکن هایی رو به عنوان پاداش به دست بیارن. همچنین ییلد فارمینگ رو میشه نوعی استخراج نقدینگی هم محسوب کرد. بهتره بدونین که Yield Farming محبوبیت زیادی داره و این محبوبیت به دلیل قوانین عرضه و تقاضا به یه اینده نگری مستقل در مقایسه با عرضه اولین سکه در سال 2017 تبدیل شده.
ییلد فارمینگ یا کشت سود، نوعی روش جدید برای به دست اوردن پاداش از ذخیره ارزهای دیجیتال هست که از پروتکل های نقدینگی استفاده می کنه. همچنین ییلد فارمینگ که بهش استخراج نقدینگی نیز گفته میشه، این امکان رو به افراد میده تا با استفاده از Money Lego هایی که بر روی شبکه اتریوم ساختن، درآمد به دست بیارن.
شما به منظور انجام استخراج نقدینگی و تولید رمز ارز بیشتر، باید دارایی های خودتون رو در یک پلتفرم قفل کنین تا در ازای اون پاداش به دست بیارین. در اینجا توصیه می کنیم مقاله کسب درامد از ارزهای دیجیتال رو مطالعه کنین.
نحوه کارکرد ییلد فارمینگ:
نوبه این رسیده تا در این قسمت از مقاله ییلد فارمینگ چیست؟ به بررسی نحوه کارکرد Yield Farming بپردازیم. ییلد فارمینگ معمولا با استفاده از توکن های ERC20 شبکه اتریوم انجام میشه و پاداش ها هم معمولا با استفاده از یک نوع توکن ERC20 پرداخت میشن. البته اکنون با پیشرفت بیشتر حوزه دیفای، ییلد فارمینگ در پلتفرم های باینننس اسمارت چین هم انجام میشه. همچنین کسایی که از روش ییلد فارمینگ استفاده می کنند، معمولا برای پیدا کردن پاداش بیشتر، سرمایه خودشون رو بین پروتکل های مختلف جابجا می کنند.
پاداش های استکینگ از نوع پاداش های شبکه هست که به اعتبارسنج ها داده میشه که به بلاک چین کمک می کنند تا به اجماع رسیده و بلوک های جدید رو به وجود بیارن. همچنین Yield Farming اکثرا با سپرده گذارانی ارتباط داره که نقدینگی رو برای استخرهای نقدینگی تامین و به سرمایه اون اضافی میکنن.
استخر نقدینگی یا Liquidity Pool نیز به روندی اشاره می کنه که بر اساس قراردادهای هوشمند فعالیت دارن و نگهدارنده سرمایه سپرده گذاران هست. به این ترتیب افرادی که نقدینگی رو برای استخرهای نقدینگی فراهم کردن، می تونند پاداش به دست بیارن.
کاربرانی که در تامین نقدینگی استخرها نقش دارن، مقداری سود از طرف اون پروتکل به دست میارن. به این ترتیب هرچقدر تعداد سرمایه گذارانی که وجوه خودشون رو به استخر نقدینگی مربوط واریز می کنند، بیشتر بشه، میزان سود دریافتی سرمایه گذاران کاهش پیدا می کنه. Yield Farming نیز به جمع آوری نقدینگی در یک پروژه خاص کمک می کنه. به این ترتیب شما با استفاده از بستری مثل Compound، ارزهای دیجیتالی مثل تتر رو وام میدین. Compound نیز در عوض وجوهی که به وام گیرنده ها میده، نرخ بهره ای رو از اون ها دریافت می کنه.
تاریخچه روش Yield Farming:
همونطور که گفتیم، عملکرد دقیق Yield Farming به شرایط و ویژگی های برنامه دیفای بستگی داره. این روش با ارائه مقداری سهام از کارمزدهای تراکنش به کاربران به منظور کمک به نقدینگی در یک برنامه خاص مثل یونی سواپ یا بالانسر تاسیس شد. با این حال یکی از پرکاربردترین روش ییلد فارمینگ، استفاده از برنامه DeFi و به دست اوردن توکن این پروژه در ازای اون هست.
روش ییلد فارمینگ در اوایل سال 2020 رایج شد. در این هنگام پروتکل کامپاند اعلام کرد که برای وام دهنده ها و وام گیرنده ها که از اپلیکیشن کامپاند استفاده می کنند، توکن مدل حاکمیت خودش رو به نام COMP ایجاد می کنه. این اتفاق در واقع باعث میشه که کامپاند به بالای رتبه بندی دیفای برسه.
همچنین از اون زمان تاکنون پروژه های متعددی با ایجاد برنامه های DeFi همگام با مدل حاکمیت یا توکن های بومی و پاداش دادن به کاربران با توکن های خود، از این مسیر پیرووی کردن. به عنوان مثال، توکن بالانسر بلافاصله بعد از راه اندازی و شروع به کار چیزی حدود 230 درصد افزایش پیدا کرد.
موفقیت مداوم در پروژه جدید باعث میشه تا نوآوری های جدید به وجود بیاد، چون پروژه ها برای اینکه بتونن کاربرهای زیادی به سمت خودشون جذب کنند، با یکدیگه رقابت زیادی دارن.
موفق ترین ییلد فارمرها نیز با استفاده از استراتژی های سرمایه گذاری پیچیده تر و متنوع تر، میزان کسب خودشون رو به حداکثر می رسونن تا از این طریق کاربرهای زیادی به دست بیارن. همچنین بهتره بدونین که این استراتژی ها معمولا استفاده از توکن های استیکینگ در زنجیره ای از پروتکل ها برای تولید حداکثر سود هست.
عوامل رونق ییلد فارمینگ:
در این بخش از مقاله Yield Farming چیست؟ به بررسی عواملی که باعث رونق ییلد فارمینگ شده، بپردازیم. یکی از عواملی که باعث رونق Yield farming شده، میشه به راه اندازی توکن های کامپ، توکن حاکمیتی ارز دیجیتال کامپاند اشاره کرد. راه اندازی این توکن باعث ایجاد علاقه ناگهانی و شدید کاربران به ییلد فارمینگ شد.
همچنین توکن های حاکمیتی به دارندگان خود حق حاکمیت در بلاک چین رو میده. علاوه بر این، یکی از راه های معمولی برای به راه انداختن یک بلاک چین غیر متمرکز، توزیع توکن های حاکمیتی بر پایه یک الگوریتم با هدف تشویق کاربران هست.
این روش باعث میشه تامین کننده های نقدینگی جذب پروتکل بشن و برای به دست اوردن توکن جدید برای اون نقدینگی فراهم کنند. بهتره بدونین که کامپاند، ییلد فارمینگ رو ابداع نکرد، ولی راه اندازی توکن های کامپ باعث محبوبیت این مدل از توزیع توکن شد. همچنین بعد از پروژه کامپاند نیز پروژه های دیفای نیز برای جذب نقئینگی به اکوسیستم های خود طرح های ویژه ای رو ارائه دادن که این نیز باعث رونق پروتکل ییلد فارمینگ شد.
اگه بخواهیم به زبان ساده تر بگیم، ریشه ترغیب تریدرها به Yield Farming، ساخت توکن نظردهی توسط اکوسیستم کامپاند هست. همچنین به لطف توکن های نظردهی یا گاورننس امکان ارائه نظر درباره چگونگی اداره اکوسیستم برای هولدرهای اون فراهم میشه. یه روش عادی به منظور راه اندازی یه بلاک چین غیر متمرکز، توزیع توکن های نظردهی طبق یه الگوریتم خاص علاوه بر مشوق های نقدینگی هست.
این ویژگی نیز جذب تامین کننده های لیکوئیدی برای کسب توکن های تازه به واسطه تزریق نقدینگی به پروتکل مربوط به اون رو به دنبال می تونه داشته باشه. البته گفتیم که توکن COMP خالق ییلد فارمینگ نیست.
بازده سپرده گذاری در Yield Farming چگونه محاسبه می شود؟
شاید واستون سوال بشه که پروتکل ییلد فارمینگ چجوری سود رو محسابه می کنه، به همین منظور ما در این بخش از مقاله Yield Farming چیست؟ به بررسی نحوه محاسبه سود توسط ییلد فارمینگ می پردازیم. به طور معمولی، بازده تخمینی Yield Farming به صورت سالانه محاسبه میشه. برخی از معیارهای متداول محاسبه سود عبارت هستن از، APR و APY. تفاوت بین دو معیار این هست که APR در اکانت هایی که تحت تاثیر سود مرکب یا کامپوند باشن، فعالیت نمی کنه، در حالی که معیار APY برای این نوع حساب ها کار می کنه. با این حال بهتره بدونین که در معیار APR نرخ درصد سالانه و APY بهره درصد سالانه ممکنه به جای یکدیگه مورد استفاده قرار بگیرن.
البته باید توجه کنین که اینها فقط تخمین و پیش بینی هستن، چون حتی محسابه سود دقیق پاداش های کوتاه مدت هم کار سختیه. دلیل هم این هست که ییلد فارمینگ کاملا رقابتی و پر سرعت هست و میزان پاداش ها می تونن نوسانات شدید داشته باشن. به این ترتیب اگه یه استراتژی کشت سود برای مدتی کار کنه، بسیار از کاربران از این فرصت استفاده می کنند و وارد اون میشن، که این کار ممکنه بازدهی بالا رو کاهش بده.
از اونجایی که معیار APR و APY از باقی مونده های بازارهای دیگه هستن، سیستم DeFi ممکنه برای محاسبه بازده، نیاز به پیدا کردن معیارهای خاص خودش باشه. همچنین با توجه به سرعت سریع دیفای، بازده تخمینی هفتگی با حتی روزانه ممکنه برای این کار کارآمدتر باشه. به این ترتیب اگه قصد دارین که سوددهی ییلد فارمینگ رو محسابه کنین، می تونین از این دو معیار برای محسابه نرخ درصد سالانه و بهره درصد سالانه استفاده کنین.
مزایا و معایب ییلد فارمینگ:
Yield Farming مزیت ها و معایب زیادی داره که در این قسمت از مقاله Yield Farming چیست؟ به بررسی برخی از مزایا و معایب این پروتکل می پردازیم. یکی از مزیت های ییلد فارمینگ که مزیت اصلی ییلد فارمینگ محسوب میشه، سود دهی این پروتکل هست. به این ترتیب اگه Yield Farming هایی که زودتر در یه پروژه ای مشارکت داشته باشن، می تونن توکن هایی رو به عنوان پاداش به دست بیارن که خیلی زود به ارزش اون ها اضافی میشه.
همچنین اگه ییلد فارمرها این توکن هایی رو که به دست اوردن، زودتر بفروشن، می تونن سود زیادی به دست بیارن و این سود رو میشه در پروژه های DeFi متعدد سرمایه گذاری کرد تا سود بیشتری به دست بیارن.
همچنین یکی از معایب Yield Farming ها، خطر از دست دادن سرمایه هست. به عبارتی با توجه به ماهیت ناپایدار ارزهای دیجیتال و به ویژه توکن های DeFi، اگه بازار ناگهانی افت قیمت کنه، ییلد فارمرها هم در معرض خطر از دست دادن سرمایه خودشون قرار دارن. علاوه بر این، موفق ترین و قوی ترین استراتژی های ییلد فارمینگ، پیچیده ترین و سخت ترینن روش هست. بنابراین، این ریسک برای کسایی که به طور کامل از نحوه کارکرد پروتکل های اساسی اون اگاهی ندارن، بیشتر میشه.
کسانی که از روش ییلد فارمینگ استفاده می کنند، همچنین ریسک تیم های پروژه و کدهای قراردادهای هوشمند رو به جون می خرن. پتانسیل به دست اوردن سود در فضای DeFi بسیاری از توسعه دهنده ها و کارآفرینانی رو که پروژه های خودشون رو از پایه راه اندازی می کنند، یا کدهای پروژه های قبلی رو کپی می کنن، به سمت خودش جذب کرده. حتی اگه تیم پروژه مشکلی نداشته باشه، کد اون بررسی نشده. بنابراین، می تونه باعث وجود اومدن اشکلاتی بشه که اون ها رو در برابر حمله کننده ها اسیب پذیر می کنه.
چالش ها و فرصت های اصلی ییلد فارمینگ:
موضوعی که در این بخش از مقاله Yield Farming چیست؟ می خواهیم در مورد مطالبی برای شما ارائه کنیم، چالش ها و فرصت های اصلی ییلد فارمینگ هست. بیشتر برنامه های حوزه دیفای در حال حاضر مبتنی بر بلاک چین اتریوم هستن و چالش های اساسی رو برای ییلد فارمرها به وجود میاره. همچنین قبل از بروزرسانی اتریوم 2، این شبکه با عدم مقیاس پذیری دست و پنجه نرم می کنه. علاوه بر این، با محبوبیت بیشتر Yield Farming، تراکنش های بیشتری شبکه اتریوم رو مسدود می کنن و منجر به کندی زمان تایید و افزایش کارمزد تراکنش ها میشن.
با این حال به نظر میرسه که مشکلات اتریوم در اخر به سود بقیه پلتفرم ها باشه، به عنوان نمونه شبکه بایننس اسمارت چین به عنوان گزینه ای جایگزین برای ییلد فارمرهایی که برای استفاده از برنامه های غیر متمرکز دیفای مثل BurgerSwap به شبکه مراجعه کردن، ظاهر شده. همچنین اپراتورهای دیفای موجود اتریوم سعی دارن تا این مشکل رو با راه حل های لایه دوم خود برای پلتفرم موجود کاهش بدن. به این ترتیب، با فرض اینکه مشکلات اتریوم برای DeFi اونقدر هم مهم نیستن، فارمینگ ها می تونن برای مدتی هم در دسترس باشن.
در حال حاضر بیشتر عملیات ییلد فارمینگ مبتنی بر بلاک چین اتریوم هست و به همین دلیل پرداخت پاداش ها نیز توسط توکن های با استاندارد ERC20 انجام میشه. همچنین این امکان وجود داره که در اینده ماهیت پاداش ها تغییر کرده و اساس کار ییلد فارمینگ در بلاک چین های دیگه اتفاق بیفته. البته ابداعات و پیشرفت ها می تونه این امکانات رو برای اپلیکیشن های دیفای به وجود بیاره که در اینده بتونن مستقل از بلاک چین خود بر روی هر بلاک چین دیگه فعالیت کنند.
همچنین سپرده گذاران ییلد فارمینگ هم به طور معمول سپرده خود رو در پروتکل های متفاوتی به اشتراک می ذارن تا بتونن محصول بیشتری کشت کرده و سود بیشتری به دست بیارن.
پلتفرم های ییلد فارمینگ:
پلتفرم کامپاند(Compound Finance)
کامپاند یه بازار مالی الگوریتمی هست که به عنوان یکی از شاخص ترین پروتکل ها ییلد فارمینگ محسوب میشه. همچنین این پلتفرم، به کاربران اجازه میده تا یه دارایی رو قرض بدن یا قرض بگیرن.
به این ترتیب که این پلتفرم بازار سرمایه هست و به هر کاربر این امکان رو میده تا با در اختیار داشتن کیف پول اتریوم در استخرهای نقدینگی، فعالیت داشته باشن و اقدام به قرض دادن و یا قرض گرفتن دارایی کنن. به همین دلیل هست که نرخ سودی رو که از پلتفرم کامپوند به دست میاد، بر اساس عرضه و تقاضا تعیین میشه.
پلتفرم آوی(Aave)
یکی دیگه از پلتفرم های Yield Farming، پلتفرم آوی هست. آوی نوعی پروتکل غیر متمرکز برای وام گرفتن و قرض دادن با هدف ایجاد بازارهای پولی هست. به این ترتیب کاربران می تونن با استفاده از این پروتکل، موجودی ارز دیجیتال خودشون رو برای قرض دادن به بقیه وارد این پروتکل کنن و از این طریق سود به دست بیارن. علاوه بر این، امکان وام گرفتن نیز در این پروتکل وجود داره.
پلتفرم یونی سواپ(Uniswap)
یونی سواپ در اصل نوعی صرافی غیر متمرکز هست که از طریق در اختیار قرار دادن توکن به سرمایه گذاران امکان استفاده از Yield Farming رو میده. به این ترتیب که تامین کننده ها با سپرده گذاری به ارزش معادل با 2 توکن، استخر نقدینگی رو به وجود میارن و معاملات بر اساس ارزش ایجاد شده در این استخر نقدینگی انجام میشه که به ازای هر معامله درصدی به تامین کننده های نقدینگی اختصاص بده.
پلتفرم بالانسر(Balancer):
بالانسر نیز نوعی پروتکل مشابه یونی سواپ هست. ولی تفاوت اصلیش اینجاست که استفاده از توکن های متفاوتی با درصدهای مختلف رو در استخرهای نقدینگی اون امکان پذیر هست. این کار به ارائه دهنده های نقدینگی اجازه میده تا استخرهای سفارشی خودشون رو به وجود بیارن.
همچنین بالانسر یکی از انواع پروتکل های نقدینگی هست که به دلیل ایجاد انعطاف پذیری که در استخرهای نقدینگی شکل میده، نوآوری مهمی در حوزه ییلد فارمینگ به حسابل میاد.
نحوه استفاده از ییلد فارمینگ:
همونطورکه گفتیم، پلتفرم های مختلفی وجود دارن که به کاربران امکان استفاده از روش ییلد فارمینگ رو میدن. برای مثال پروژه های مشهوری مانند Compound و Aave به کمک قراردادهای هوشمند، استخرهای نقدینگی در پروژه خودشون به وجود اوردن که در هر کدوم از این استخرها، امکان ارسال دو یا چند رمز ارز به کاربران فراهم شده.
همچنین این پروژه های بستری رو به وجود اوردن تا افراد مختلفی بتونن دارایی دیجیتال خودشون رو به اون ها قرض بدن.
در طرف مقابل پروژه ها این رمز ارزها رو به بقیه افراد وام میدن و در ازای اون سود به دست میارن. این سود به تامین کننده های نقدینگی یا Liquidity Provider ها داده میشه.
همچنین این سود، عموما با استفاده از رمز ارز اصلی اون پروژه، توکن COMP برای پروژه کامپوند، بین تامین کننده های نقدینگی توزیع میشه. همونطور که مشخصه، از نظر ظاهری این کار شبیه کار استیکنیگ هست، ولی تفاوت اصلی اینجاست که در ییلد فارمینگ بحث اصلی قرض دادن دارایی و استفاده از اون برای ارائه یه خدمت مالی هست.
اگه قصد دارین تا بتونین از روش ییلد فارمینگ، سودی به دست بیارین، می تونین به یکی از پلتفرم هایی که اسم بردیم وارد بشین ودارایی های خودتون رو به پلتفرم وارد کرده و در مقابلش بتونین از این پلتفرم وام بگیرین. به عبارتی شما برای انجام این کار و کسب درآمد از روش کشت سود در ییلد فارمینگ، باید وارد پلتفرم کامپوند، آوی، یونی سوا یا بالانسر بشین و در گزینه اختصاصی Yield Farming، اقدام به سپرده گذاری کنین.
جمع بندی و نتیجه:
ما سعی کردیم در مقاله Yield Farming چیست؟ به بررسی مفهومی به اسم کشت سود در ییلد فارمینگ بپردازیم. همونطور که گفتیم، ییلد فارمینگ یا کشت سود، نوعی روش جدید برای به دست اوردن پاداش از ذخیره ارزهای دیجیتال هست که از پروتکل های نقدینگی استفاده می کنه.
همچنین در این مقاله شما رو با انواع پلتفرم های کشت سود اشنا کردیم و همونور که دونستین، کشت سود در ییلد فارمینگ مزیت ها و معایب متنوعی داره.در پایان توصیه می کنیم مقاله ی استخراج ارز دیجیتال که یکی از راههای کسب درامد از ارزهای دیجیتال هست رو هم مطالعه کنید.