فهرست مطالب
ما سعی می کنیم در مقاله بهترین پروژه های لایه دوم اتریوم، اطلاعاتی در مورد لایه دوم اتریوم برای شما ارائه کنیم و به بررسی بهترین پروژه های لایه دوم اتریوم بپردازیم. اتریومیکی از محبوب ترین و کاربردی ترین پروژه ها در حوزه بلاک چین و ارز دیجیتال هست.
بیش از هزاران پروژه از این بستر برای توسعه نرمافزارهای غیرمتمرکز یا DApp استفاده میکنن. با توجه به پتانسیل اتریوم برای پروژه های دیفای و افزایش احتمالی تعداد کاربران این پلتفرم در مقاله بهترین پروژه های لایه دوم اتریوم، به معرفی برترین پروژه های لایه دوم اتریوم می پردازیم.
به دلیل مقیاس پذیری که یکی از چالش های ارزهای دیجیتال بیت کوین و اتریوم هست، با افزایش تعداد کاربران شبکه اتریوم، پلتفرم اتریوم با محدودیت هایی رو به رو شد. انجام تراکنش ها بر روی بلاک چین نیازمند زمان هست، بنابراین وقتی تعداد کاربران در شبکه اتریوم زیاد میشه، تعداد تراکنش ها نیز زیاد میشه و اینها سبب افزایش کارمزد گس میشه. لایه دوم اتریوم راه حلی هست که این چالش ها رو تا حد زیادی حل می کنه. در پارت بعدی از مقاله بهترین پروژه های لایه دوم اتریوم به معرفی لایه دوم اتریوم و... می پردازیم.
لایه دوم اتریوم چیست؟
اگه در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت داشته باشین، احتمالا اسم لایه دوم اتریوم رو شنیدین و خواستین که اطلاعاتی در این مورد به دست بیارین و شاید این سوال برای شما نیز پیش اومده باشه که لایه دوم اتریوم چیست؟ همونطور که گفتیم، اتریوم که دومین رمز ارز برتر دنیای کریپتوکارنسی هاست، مشکلات خاص خودش رو داره که با راهکار لایه دو اتریوم میتونن قابل حل باشن و خرید اتریوم رو با خیال راحتتری انجام بدین. بزرگترین مشکل پلتفرم و ارز Ethereum مقیاس پذیری پایین اونه. دلیل اصلی بوجود اومدن این مشکل، کاربرد زیاد و تعداد پروژه های متعددی بود که تو بستر بلاک چین اتریوم ساخته شدن. استفاده از لایه دوم اتریوم مقیاس پذیری اتریوم رو به میزان قابل توجهی افزایش میده.
اهمیت استفاده از لایه دوم اتریوم:
با توجه به اینکه بیان کردیم با افزایش کاربران پلتفرم اتریوم، ترافیک شبکه نیز بیشتر میشه. با توجه به اینکه در حال حاضر ظرفیت شبکه محدود هست، هزینه استفاده از خدمات شبکه افزایش مییابد، چراکه با افزایش تعداد تراکنشها در شبکه، رقابت برای انجام هرچه سریعتر اون ها بیشتر میشه که در نهایت منجر به افزایش کارمزد تراکنشهای اتریوم خواهد شد.
از این رو، راهحلهای لایه دوم نقش حیاتی در پرداختن به مسائل مربوط به بهبود عملکرد شبکه ایفا میکنن. گرچه تاکنون روشهای مختلفی برای بهبود مقیاسپذیری اتریوم ارائه شده، اما تا به امروز بیشتر اونها در مرحله تحقیق و آزمایش باقی موندن و به اجرا نرسیدن. با این حال رویکرد لایه دوم منجر به بهبود مقیاسپذیری و سرعت انجام تراکنشها شده.
راه حل لایه دوم اتریوم:
در این پارت از مقاله بهترین پروژه های لایه دوم اتریوم به بیان راه حل لایه دوم اتریوم می پردازیم. راه حل لایه دوم اتریوم به این صورت هست که زنجیره اصلی اتریوم به عنوان لایه اول در نظر گرفته شده و سپس زنجیره دیگه ای به موازات لایه اول تعریف میشه که لایه دوم نامیده میشه.
این لایه تحت قوانین و پروتکلهای لایه اول کار میکنه و برخی از عملیات محاسبات و پردازش شبکه از لایه اول به لایه دوم منتقل میشه. به همین جهت بار لایه اول کم میشه که این اقدام در ارتقا مقیاسپذیری تاثیر داره. همه راه حل های لایه دوم اتریوم وظایف و ماموریت های مشترکی دارن تا تراکنش ها رو به خارج از زنجیره اصلی اتریوم منتقل کنن که سبب افزایش سرعت پیدایش تراکنش ها میشه و در نهایت باعث پایین اومدن هزینه گس تراکنش ها میشه.
معرفی بهترین پروژه های لایه دوم اتریوم:
1.پلاسما (Plasma):
نحوه شکلگیری پلاسما مانند نمودار درختی هست. در پلاسما بلاکچینهای اصلی برای مقیاسپذیری از بلاکچینهای متعددی که نسخه کوچکتری از بلاکچینهای اصلی هستن که اصطلاحا به اون ها بلاکچین کودک گفته میشه، استفاده میکنن.
مزیت این روش این هست که هرگاه مشکل مقیاسپذیری پیش بیاد به تعداد بلاکچینهای کودک اضافه میشه، همچنین امنیت این بستر رو خود اتریوم تامین میکنه. از معایب این راه حل میتوان به پراکندگی دادهها اشاره کرد. همچنین در صورت حمله به بلاکچین، همه دادهها در بلاکچینهای کودک به سمت بلاکچین اصلی میرن و این باعث ایجاد هرج و مرج بزرگی در سیستم میشه.
2. کانال های وضعیت (state channels):
کانال های وضعیت یکی دیگه از راهکارهای لایه دوم هستش که میتونه برای افزایش مقیاس پذیری اتریوم ازش استفاده بشه.
ایده اون از کانال های پرداخت گرفته شده که تو اونها تراکنش های متعددی تو خارج از زنجیره اصلی انجام میشن.به این راهکار کانال های پرداخت هم گفته میشه فقط تراکنش های ابتدایی و انتهایی هر بلاک روی زنجیره اصلی ثبت میشه.
3. آربیتروم (Arbitrum):
آربیتروم یک راه حل لایه 2 هست که برای بهبود قابلیت های قراردادهای هوشمند اتریوم طراحی شده. پلتفرم آربیتروم به گونه ای طراحی شده که به توسعه دهندگان اجازه میده تا به راحتی قراردادهای ماشین مجازی اتریوم (EMV) و تراکنش های اون رو بر روی لایه دوم اجرا کنن، در حالی که همچنان از امنیت عالی لایه 1 اتریوم بهره مند هستن.
این برای رفع برخی از کاستیهای قراردادهای هوشمند مبتنی بر اتریوم مانند کارایی ضعیف و هزینههای اجرایی بالا که به تجربه کاربر اتریوم آسیب می رسونه و انجام تراکنشها رو به یک کار گران تبدیل می کنه، ساخته شده.
آربیتروم از تکنیکی به نام جمعآوری تراکنشها برای ثبت دستهای از تراکنشهای ارسالشده در زنجیره اصلی اتریوم استفاده میکنه و اونها رو روی زنجیره جانبی لایه 2 ارزانقیمت و مقیاسپذیر اجرا میکنه و در عین حال از اتریوم برای اطمینان از نتایج صحیح استفاده میکنه.
این فرآیند به تخلیه بیشتر بار محاسباتی و ذخیرهسازی اتریوم که در حال حاضر از اون ناراضی هست، کمک میکنه، در حالی که کلاسهای جدیدی از DAppهای قدرتمند مبتنی بر لایه 2 رو فعال میکنه.
این ابتکار توسط اد فلتن، استیون گلدفدر و هری کالودنر، یکی از بنیانگذاران آزمایشگاه های آف چین، رهبری میشه. اد یک پروفسور هست، استیون دکترای خودش رو دریافت کرده و هری دکتر هست. کاندیدای دانشگاه پرینستون هر سه نفر از متخصصان بلاک چین هستن و علاقه زیادی به توانمندسازی ارزهای دیجیتال دارن.
4. پالی گان (Polygon):
پالی گان از مکانیزم اجماع اثبات سهام اصلاح شده استفاده می کنه که امکان دستیابی به اجماع با هر بلوک رو فراهم می کنه. روش اثبات سهام مستلزم این هست که مشارکتکنندگان شبکه در ازای حق اعتبارسنجی Polygon، MATIC خودشون رو با عدم معامله یا فروش موافقت کنن.اعتبار دهنده های موفق در شبکه پالیگان با MATIC پاداش می گیرن.هدف شبکه Polygon، به عنوان یک راه حل مقیاس ثانویه، رفع محدودیت های پلتفرم اتریوم یعنی هزینه تراکنش های بالا و سرعت پایین پردازش تراکنش هست.
در پلتفرم پالی گان میتونین شبکه های بلاک چین موجود رو مستقر کنین و بلاک چین های سفارشی رو توسعه بدین،ارتباط بین اتریوم و سایر بلاک چین ها رو فعال کنین و به شبکه های بلاک چین موجود کمک کنین تا با اتریوم سازگار بشن.
5. رول آپ های خوش بینانه (Optimistic rollups):
رول آپ های خوش بینانه پروتکلهای لایه 2 هستن که برای افزایش توان عملیاتی لایه پایه اتریوم طراحی شدن. اونها محاسبات رو در زنجیره اصلی اتریوم با پردازش تراکنشهای خارج از زنجیره کاهش میدن و پیشرفتهای قابل توجهی در سرعت پردازش ارائه میدن.
برخلاف سایر راه حلهای مقیاسپذیری، مانند زنجیرههای جانبی، مجموعههای خوشبینانه با انتشار نتایج تراکنشها در زنجیره یا زنجیرههای پلاسما، امنیت رو از Mainnet به دست میارن که تراکنشهای اتریوم رو با اثبات تقلب تایید میکنن، اما دادههای تراکنش رو در جای دیگه ای ذخیره میکنن.
از اونجایی که محاسبات بخش پرهزینه استفاده از اتریوم هست، مجموعه های خوش بینانه می تونن تا 10-100 برابر در مقیاس پذیری بهبود پیدا کنن.
رول آپ های خوشبینانه همچنین تراکنشها رو به عنوان calldata در اتریوم مینویسن و هزینههای گس رو برای کاربران کاهش میدن. رول آپ های خوش بینانه شامل جابجایی محاسبات و ذخیرهسازی حالت خارج از زنجیره هست. اپراتورهای رول آپ های خوشبینانه، چندین تراکنش خارج از زنجیره رو قبل از ارسال به اتریوم در دستههای بزرگ با هم دستهبندی میکنن.
این رویکرد امکان توزیع هزینه های ثابت رو در چندین تراکنش در هر دسته فراهم می کنه و کارمزدهای کاربران نهایی رو کاهش میده. رول آپ های خوشبینانه همچنین از تکنیکهای فشردهسازی برای کاهش حجم دادههای ارسال شده در اتریوم استفاده میکنن.
رول آپ های خوش بینانه تراکنشهای خارج از زنجیره رو معتبر میدونن و مدارک معتبری رو برای دستههای تراکنش ارسالشده در زنجیره منتشر نمیکنن. این امر رول آپ های خوشبینانه رو از مجموعههایی با دانش صفر که مدارک رمزنگاری اعتبار رو برای تراکنشهای خارج از زنجیره منتشر میکنن، جدا می کنه. در عوض، مجموعههای خوشبینانه برای شناسایی مواردی که تراکنشها به درستی محاسبه نشدن، به یک طرح اثبات تقلب متکی هستن.
پس از ارسال یک دسته رول آپ در اتریوم، یک دوره چالش وجود داره که در طی اون هر کسی میتونه با محاسبه اثبات تقلب، نتایج یک رول آپ رو به چالش بکشه. اگه اثبات تقلب با موفقیت انجام بشه، پروتکل رول آپ تراکنش رو مجددا اجرا میکنه و وضعیت جمعآوری رو متناسب با اون آپدیت میکنه. اگه دسته رول آپ بدون چالش باقی بمونه، پس از سپری شدن دوره چالش، معتبر تلقی میشه و در اتریوم پذیرفته میشه. سایرین می تونن بر روی یک بلوک رول آپ تایید نشده ادامه بدن.
6. زنجیرهای جانبی (Sidechains):
با استفاده از این پلتفرم یک بلاک چین مستقل و جداگانه وجود داره که با استفاده از یک پل گیره دو طرفه به بلاک چین اصلی وصل شده. تراکنش ها روی این بلاک چین به شکل کاملا مستقل و به موازات زنجیره اصلی ما انجام میشن و بعدا به صورت یک تراکنش به شبکه بلاک چین اصلی اضافه میشن.
از مزایای دیگه ای که سایدچین ها دارن میتونیم به همکاری با ماشین مجازی اتریوم (EVM) اشاره کنیم.
این راهکار ها رو میتونیم به عنوان ترکیبی از لایه های دوم و اول بدونیم.از دیگر ویژگی های خاص این زنجیر های جانبی اینه که برخلاف راهکار لایه 2، برای تامین امنیتشون به زنجیره اصلی متکی نیستن.هر کدوم از ساید چین ها ویژگی های امنیتی داره که اون رو ایمن میکنه.
همچنین این راهکار، از مکانیزمهای اجماع خاصی برای پردازش تراکنش هاشون استفاده میکنن. البته با توجه به ویژگی هایی که این راهکار ها دارن، بعضی از افراد اون ها رو به عنوان یک راهکار لایه 2 نمیدونن.
7. زد کی سینک (ZKSync):
ZKSynk توسط تکنولوژی رول آپ زد کی، اقدام به ارائه یک پروتکل بدون نیاز به اعتماد برای پرداخت های مقیاس پذیر و کم هزینه تر در اتریوم می کنه. از طرف دیگه، این پروتکل به کیف پول های ارز دیجیتال و پلتفرم های حوزه Defi نیز کمک می کنه تا بع مقیاس پذیری مشابه PayPal دست یابن.
8. ولیدیوم (Validium):
ولیدیومها راه حل های مقیاس پذیری هستن که از در دسترس بودن داده های خارج از زنجیره و محاسبات طراحی شده برای بهبود توان عملیاتی با پردازش تراکنش های خارج از شبکه اصلی اتریوم استفاده می کنن. مانند ZK-rollups، اعتبارسنجیها مدارک رو برای تایید تراکنشهای خارج از زنجیره در اتریوم منتشر میکنن. این از انتقال حالت نامعتبر جلوگیری می کنه و تضمین های امنیتی یک زنجیره اعتباری رو افزایش میده.
این اثبات اعتبار میتونه به شکل ZK-SNARK (برهان دانش غیر تعاملی مختصر با دانش صفر) یا STARK-ZK (برهان شفاف دانش مقیاس پذیر با دانش صفر) ارائه بشن. وجوه متعلق به کاربران اعتباری توسط یک قرارداد هوشمند در اتریوم کنترل میشه.
ولیدیومها برداشت های فوری رو ارائه میدن، دقیقا مانند ZK-rollups پس از تایید اعتبار درخواست برداشت در Mainnet، کاربران می تونن با ارائه مدارک Merkle وجوه خودشون رو برداشت کنن. اثبات Merkle گنجاندن تراکنش برداشت کاربر در یک دسته تراکنش تایید شده رو تأیید می کنه و به قرارداد زنجیره ای اجازه میده تا برداشت رو پردازش کنه.
با این حال، کاربران اعتباری می تونن وجوه خودشون رو مسدود کنن و برداشت رو محدود کنن. بدون دسترسی به دادههای تراکنش، کاربران نمی تونن مدرک Merkle مورد نیاز برای اثبات مالکیت وجوه و انجام برداشتها رو محاسبه کنن. این تفاوت اصلی بین ولیدیوم ها و ZK-rollup ها هست. هر دو راه حل به طور متفاوتی به ذخیره سازی داده ها نگاه می کنن، که پیامدهایی برای امنیت و عدم اطمینان داره.
نتیجه و جمع بندی:
تلاش کردیم در مقاله بهترین پروژه های لایه دوم اتریوم، به معرفی پروژه های تاپ لایه دوم اتریوم بپردازیم. همون طور که گفتیم با افزایش محبوبیت اتریوم و کاربران پلتفرم اتریوم، تراکنش ها هزینه گس بالایی رو متحمل میشن و زمان زیادی برای انجام شدن تراکنش ها لازم هست.
بنابراین اتریوم لایه دوم برای رفع ان چالش و مشکل طراحی و ایجاد شده و برترین پروژه های اتریوم لایه دوم شامل، پلاسما، آربیتروم، زد کی سینک، ساید چینز، رول آپ های خوش بینانه و... هستن که توضیحاتی در رابطه با هر پلتفرم ارائه کردیم.
هر چقدر به تاریخ ادغام اتریوم 2 نزدیک تر میشیم این پروژه هایی که اسم بردین رشد می کنند
ممنون بابت معرفی این پروژه ها واقعا اینده خوبی دارن