ارز دیجیتال چیست؟ کاربرد رمزارزها و مزایا و معایب آنها

ارز دیجیتال چیست و چه کاربردی دارد؟، این رزوها اگه خوب دور و برمون و نگاه کنیم کمتر چیزی رو میبینیم که دچار تغییرات نشده باشه. بطور مثال وقتی اسنپ و تپسی اومدن یه تهدید برای آژانس های تاکسی به شمار می اومدن ولی مردم قبولشون داشتن. پس با وجود مقاومت سیستم سنتی چون به بهبود کیفیت زندگی مردم کمک میکردن امروزه همه جا گسترش پیدا کردن. این روزها همه جا داریم میبینیم که سیستم های هوشمند دارن جایگزین سیستم های قدیمی میشن. خب در دنیای در حال تغییر اگه خاصیت تغییر پذیری نداشته باشیم زود از بین میریم.

نمونه بارز عقب موندن از تغییرات شرکت نوکیا بود، تقریبا هممون نوکیا رو بخاطر داریم که یه زمانی پر فروش ترین موبایل جهان بود، یه هو از تغییرات روز دنیا استقبال نکرد و کم کم اسمش هم از یاد ماها داره میره. خب وقتی همه چی داره تغییر میکنه اگه بشنویم صنعت مالی دنیا داره ازحالت سنتی خودش بیرون میاد و تغییرات اساسی میکنه نباید تعجب کنیم. این مقاله دربارهارزهای دیجیتال چیست و نحوه پیدایش رمز ارزها و هر چیزی که لازمه در موردشون بدونین هست که داره تغییرات اساسی در صنعت پولی دنیا بوجود میاره.

ارز دیجیتال چیست؟

ارز دیجیتال در زبان فارسی معادل کریپتو کارنسی (Cryptocurrency) در انگلیسی بوده و از دو کلمه کریپتو Crypto به معنای رمز نگاری و Currency به معنی پول یا ارز تشکیل شده است. در فارسی بخاطر همین گاهی بهش رمز ارز یا ارزهای رمز نگاری شده هم میگن. در اصل ارزهای دیجیتال، ارزهایی هستن که که با پروتکل های رمزنگاری طراحی شده ان و بصورت دیجیتال نگهداری و منتقل میشن و شکل فیزیکی ندارن و تموم اطلاعات مربوط به این ارزها و همه تراکنش های این ارزها در یک شبکه ی دیجیتالی بنام بلاکچین صورت میگیره و در صرافی ارز دیجیتال مبادله میشه.

 هدف از ایجاد این شکل از پول این بوده که اولا واسطه های سیستم های مالی مثل بانک های سنتی از بین برن و سیستم پولی از حالت متمرکز که بانک مرکزی باید همه تراکنش های بین دو کاربر رو ابتدا تایید کنه به حالت غیر متمرکز که تبادلات مالی مستقیم بین دو کاربر و بدون هیچ واسطه ای صورت بگیره در بیاد و کارمزد های تراکنش ها بین کاربرها در هنگام نقل و انتقالات مالی پایین بیاد و انجام تراکنش های مالی با سرعت بالایی صورت بگیره.

سیر تغییر سیستم های مالی از گذشته تا امروز

سال 1980 یک کتاب در ایالت متحده امریکا چاپ شد بنام موج سوم (THE THIRD WAVE) نویسنده این کتاب شخصی بود بنام الوین تافلر. این شخص میاد کل زندگی ما انسان ها رو تو سه دوره خلاصه میکنه و میگه اول عصر کشاورزی بوده بعدش عصر صنعت و بعدش عصر آی تی. که تا امروز این سه دوره رو پشت سر گذاشتیم. اولین دوره عصر کشاورزی بود دوره ای که پدر بزرگ هامون و نسل های قبلشون زندگی میکردن. شغل اصلی اونا کشاورزی و دامداری بود در این دوره مردم اکثر مایحتاج زندگیشون رو خودشون تهیه میکردن و اگه نیازمند چیزی بودن به روش مبادله کالا با کالا اونو از کشاورز دیگه ای میگرفتن. مثلا گندم میدادن و آرد میگرفتن و یا گوسفند میدادن و در ازای اون پارچه تحویل میگرفتن.

 کم کم که زندگی اجتماعی پیشرفت کرد نیاز به داشتن واحد های پولی احساس شد چونکه تجارت کالا با کالا مشکلات خاص خودش رو داشت. مثلا فرض کنید ارزش گاو در اون زمان اگه معادل صد کیلو گرم گندم محاسبه میشد اگه شخصی 50 کیلوگرم گندم نیاز داشت باید چیکار میکرد گاوش رو نصف میکرد و نصفش رو میداد. تو اون دورا انجام چنین کاری غیر ممکن بود.

 با پیدایش ابزار آلات صنعتی و پیدایش تراکتور و کمباین عصر کشاورزی کم کم جای خودش رو به عصر صنعت داد در این دوره با پیدایش کارخانه ها و ماشین آلات شکل تجارت به کلی تغییر کرد و با این تغییر نحوه مبادله و تجارت هم تغییر کرده و پول بجای کالا، حالت فیزیکی و کاغذی پیدا کرد و مردم برای خرید و فروش از اسکناس و سکه استفاده میکردن تا سال 1950 که با پیدایش کامپیوتر و بعدش بوجود اومدن اینترنت همه چی تغییر کرد و بشر وارد عصر جدیدی بنام عصر آی تی شد و کم کم کامپیوترها و اینترنت گسترش پیدا کردن و کارت بانکی کم کم جایگزین پول کاغذی شد.

انواع ارز دیجیتال:

ارزهای دیجیتال در گروه ها و دسته بندی های مختلفی قرار می گیرن در ادامه این دسته بندی ها را بررسی می کنیم.

• ارز دیجیتال بیت کوین

می شه گفت احتمال اینکه کسی نام بیت کوین رو به عنوان بهترین ارز دیجیتال نشنیده باشه خیلی کمه. بیت کوین با علامت اختصاری BTC اولین ارز دیجیتال مبتنی بر بلاک چین و یکی از انواع ارز دیجیتاله که در سال 2008 توسط فرد یا گروهی به نام ساتوشی ناکاموتو معرفی اولین بار در سال 2009 ایجاد شد.

• آلت کوین ها

آلت کوین ها ارزهای دیجیتالی هستن که از فناوری بلاک چین برای فعال کردن تراکنش های همتا به همتا استفاده می کنن. آلت کوین ها با پشتوانه موفقیت بیت کوین ایجاد شدن و سعی دارن که در قوانین بیت کوین تغییرات ایجاد کنن واون رو بهبود بدنتا توجه کاربران را به خودشون جلب کنن.

• استیبل کوین

استیبل کوین ها ارز های دیجیتال باثبات هستن و یکی از انواع ارزهای دیجیتاله که در قیمتش میشه گفت تقریبا نوسانی  نداره این نوع ارز دیجیتال راهی آسان و مطمئن برای انجام تراکنش های مالی هست. ارزش یک استیبل کوین به یک دارایی یا کالای پایدار بستگی داره و ارزش اون ارز دیجیتال همیشه به حمایت پشتوانه ش وابسته هست.

• میم کوین

میم کوین همانطور که از اسمش هم معلومه نوعی ارز دیجیتال هست که از یک میم یا جوک اینترنتی نشات گرفته و دارای ویژگی های طنزه. اغلب اونها از جوک های اینترنتی و رویدادهای مهم الهام می گیرن. ماهیت این نوع ارز دیجیتال باعث می شه که تاثیر اینفلوئنسرها در ایجاد و افزایش یا کاهش ارزش اونا بسیار قوی تر از سایر ارزهای دیجیتال باشه.

• شت کوین

این اصطلاح عموماً برای کوین هایی استفاده می شه که ارزش بازاری زیادی ندارن. اعتبار این کوین ها عموما مشخص نیست و خرید و فروش اونا صرفا بر اساس احساسات بازار انجام می شه. شت کوینها روند توسعه مشخصی ندارن و در برخی موارد حتی بنیانگذاران اونا مشخص نیستن.​

تفاوت ارزهای دیجیتال با پول فیات

ارزهای دیجیتال برای این بوجود اومدن که بتونن نقص ها و عیب های سیستم سنتی مبادلات پول رو حل کنن و و خیلی سریع دارن بین مردم محبوب میشن. ازمهترین تفاوت ارزهای دیجیتال با پول های فیات میشه به موارد زیر اشاره کرد:

1. ارزهای دیجیتال جهانی هستند و هیچ محدودیتی برای انتقال ندارن. شما میتونین به هر کجای دنیا که خواستین هر مقدار ارز دیجیتال بفرستین. فقط برای انتقال به یک آدرس کیف پول نیاز دارین ولی در سیستم سنتی همچین آزادی ندارین و نمیتونین پول و سرمایه خودتون را هر مقدار و هر کجا دلتون خواستین بفرستین. اگه شما یک ارز دیجیتال مثل بیت کوین داشته باشین در صورت مسافرت به هر کشوری هیچ تغییری در ماهیت این پول برای شما بوجود نخواهد اومد و هیچ هزینه اضافی در کشورهای دیگه برای شما بوجود نمیاد و هر جا خواستین قادر به خرج کردن اون خواهید بود در حالیکه در سیستم سنتی هم محدودیت زمانی برای انتقال پول برای شما بوجود خواهد اومد و گاهی برای نقد کردن و تبدیل پول سنتی خودتون در کشورهای دیگه به مشکل میخورین.
2. تفاوت دیگه ارز دیجیتال با پول های فیات در این هستش که وقتی در یک شبکه بلاکچین، یک تراکنش انجام شد و پولی رو به یک کیف پول انتقال دادین دیگه اون تراکنش قابل برگشت نیست و نمیتونین دوباره پولتون رو برگردونین در حالی که در سیستم سنتی در صورت بروز یک مشکلی مثلا اگه پول رو به یک حساب اشتباهی انتقال داده باشین میتونین با مراجعه به بانک و پیگیری های مربوطه پولتون رو برگردونین.
3. تفاوت دیگه ارزهای دیجیتال با پول فیات اینه که انتقالات مالی بین دو نفر در شبکه بلاکچین بصورت همتا به همتا صورت میگیره یعنی هیچ نهاد واسطی بر تراکنش های شما نظارت نداره و درستی یک تراکنش توسط شبکه ای از کاربرها که بر روی شبکه بلاکچین حضور دارن تایید میشه. ولی در سیستم سنتی شما وقتی یک خریدی رو انجام میدین یا یک نقل و انتقال مالی صورت میگیره یک نهاد مرکزی که معمولا بانک مرکزی هستش بر این تراکنش ها نظارت میکنه.

انواع ارزهای دیجیتال

امروزه ارزهای دیجیتال از تنوع بسیار زیادی برخوردار هستن و در دسته های مختلفی طبقه بندی میشن و در زمان نوشتن این مقاله بالای 6000 ارز دیجیتال توسط برنامه نویس های سراسر دنیا برای موارد خیلی زیادی بوجود اومدن و هر روز به تعداد و تنوع اونها اضافه میشه ولی در حالت کلی غیر از بیت کوین ارزهای دیجیتال به دو دسته تقسیم بندی میشن:

• آلت کوین ها (Altcoin). این اصطلاح از ترکیب دو کلمه بوجود اومده Alt از ریشه Alternate که معنیش میشه جایگزین شدن و Coin به معنی سکه. در کل آلت کوین ها به تمام ارزهای دیجیتالی گفته میشه که پس از بیت کوین معرفی شدن و دلیل عرضه اونها به این دلیل بوده که گستردگی حوزه ارزهای دیجیتال بسیار زیاد بوده و بیت کوین علی رغم اینکه اولین ارز دیجیتال معرفی شده بوده و محبوبیت خاصی بین سرمایه داران و کاربران سراسر دنیا داشته و بعنوان طلای ارزهای دیجیتال میشناسنش محدودیت هایی داره که ارزهای دیگه اومدن اونا رو تکمیل کنن
• توکن ها (Token). در حوزه ارزهای دیجیتال توکن ها، رمز ارزهایی هستن که بلاکچین مستقل خودشون رو ندارن و روی بلاکچین های دیگه مثل اتریوم یا بایننس راه اندازی میشن. تتر (Tether) یکی از معروف ترین توکن هاست. در کل توکن ها برای اجرای تراکنش های خود از قدرت بلاکچینی که بر روی آن راه اندازی شده اند کمک میگیرند.

مزایا و معایب کریپتوکارنسی ها

همونطور که تو بخش انواع ارز دیجیتال چیست؟ اشاره کردیم، رمز ارزها انواع مختلفی رو دارن. هر کدوم از رمز ارزها برای کاربرد های مختلفی مورد استفاده قرار میگیرن؛ در نتیجه هر رمز ارز با توجه به کاربردی که داره، مزیت ها و ایراداتی رو داره که تعدادی از اون ها توی همه ی ارزهای دیجیتال با هم مشترک هستن. به همین دلیل قصد داریم که این مزیت ها و ایرادات مشترک رو ذکر کنیم تا بیشتر با اون ها آشنا بشین.

مزایا ارزهای دیجیتال

یکی از مهمترین دلایلی که ارزهای دیجیتال تو مدت زمان کوتاهی تا این حد محبوب شدن، مزیت های بیشمار این دارایی ها در برابر پول های فیات و دارایی های سنتی است. تعدادی از مهمترین مزیت های ارز دیجیتال موارد زیر هستن که تو همه ی اون ها به شکل مشترک وجود دارن:

• با توجه به الگوریتم های رمزنگاری پیچیده ای که برای ساخت اون ها بکار رفته، امنیت بسیار بالایی رو دارن. به همین دلیل احتمال تقلب و دستکاری تو اون ها بسیار پایینه.

• با توجه به اینکه محدودیت های پول های فیات رو در انتقال و انجام معاملات ندارن، ابزاری مناسب برای معامله با مبالغ بالا هستن.

• هویت افراد کاملا ناشناس است. به عبارت دیگه تو معاملاتی که با این نوع از دارایی ها انجام میشن، اطلاعاتی در مورد خریدار و فروشنده منتشر نمیشه. به لطف این مزیت، تراکنش هایی که با ارز دیجیتال انجام میشن، قابل ردیابی نیستن.

معایب ارزهای دیجیتال 

درسته که رمز ارزها مزیت های زیادی رو در مقایسه با ارزهای فیات و پول های سنتی دارن؛ اما به این نوع از دارایی ها، ایراداتی هم وارد شده که مهمترین اون ها موارد زیر هستن:

• به جز استیبل کوین ها، در بقیه ی موارد نوسانات زیادی رو دارن. به هیمن خاطر برای ورود به این حوزه حتما باید با پیچیدگی های اون آشنا باشین.

• با وجود اینکه در حال حاضر طرفدار های زیادی رو دارن، اما بیشتر کشور ها و دولت ها مخالف این نوع از دارایی ها هستن.

• در صورتی که موارد امنیتی رو به درستی وارد نکنین و یا اینکه آدرس کیف پول مقصد رو اشتباه وارد کنین، تراکنش ها به هیچ عنوان قابل برگشت نیستن.