استفاده از قراردادها در معاملات، سرمایه گذاری ها و اکثر فعالیت های اجتماعی و شخصی از گذشته ها کاربرد داشته که نیازمند اعتماد متقابل بود و امروزه اهتماد لازم بین طرفین وجود نداره. بنابراین با ورود بلاک چین و ایجاد اولین ارز دیجیتال جهان (بیت کوین) روش ارسال و دریافت پول، اسناد و مدارک دچار تغییراتی شد و واسطه هایی مثل بانک ها تاریخ انقضای نزدیکی دارن. جایگزین این سیستم های قدیمی فناوری جدیدی به نام قراداد هوشمند یا اسمارت کانترکت هست که توجهات زیادی رو به خودش جلب کرده. قراردادهای هوشمند یک پروتکل کامپیوتری برای ایجاد قرارداد هستن.
قراردادهای هوشمند امکان ایجاد تراکنش های معتبر و قابل اعتماد بدون نیاز به واسط رو هم فراهم می کنن که قابل پیگیری و غیر قابل برگشت هستن. هدف از ارائه مقالهویژگی های قراردادهای هوشمند از سری مقالاتصرافی ارز دیجیتال ارائه مقدمه ای از قراردادهای هوشند و بیان ویژگی های اسمارت کانترکت ها هست. برای کسب اطلاعات کاربردی و آشنایی با ویژگی های قراردادهای هوشمند در ادامه همراه ما باشین.
قرارداد هوشمند چیست؟
در پاسخ به سوال قرارداد هوشمند چیست؟ می تونیم این جواب رو بدیم که قرارداد هوشمند (Smart contract) یک قرارداد خود اجرا و خودکار هست که شرایط توافق بین خریدار و فروشنده مستقیما در خطوط کد نوشته میشه. کد و توافق نامه های موجود در اون در سراسر یک شبکه زنجیره بلوکی توزیع شده و بصورت غیرمتمرکز وجود داره. این کد اجرا رو کنترل میکنه و تراکنشها قابل ردیابی و برگشتناپذیر هستن.
قراردادهای هوشمند اجازه میدن تا معاملات و توافقنامههای قابل اعتماد بین طرفهای ناهمگون و ناشناس بدون نیاز به مرجع مرکزی، سیستم قانونی یا مکانیزم اجرایی خارجی انجام بشه. در حالی که فناوری بلاک چین اساسا به عنوان پایه ای برای بیت کوین در نظر گرفته شده ، اما بسیار فراتر از زیربنای ارز مجازی تکامل یافته. قراردادهای هوشمند خطوط کد خوداجرایی هستن که شرایط توافق بین خریدار و فروشنده به طور خودکار از طریق شبکه رایانه ای تأیید و اجرا میشه.
نیک سابو، دانشمند رایانه آمریکایی که در سال 1998 ارز مجازی به نام «بیت طلا» رو اختراع کرد، قراردادهای هوشمند رو به عنوان پروتکلهای تراکنش رایانهای که شرایط یک قرارداد رو اجرا میکنن، تعریف کرد. قراردادهای هوشمند مستقر در بلاک چین، تراکنش ها رو قابل ردیابی، شفاف و غیرقابل برگشت می کنه.
تفاوت قرارداد هوشمند با قرارداد معمولی:
قراردادهای هوشمند که کاربردهای زیادی در زندگی روزمره دارن و باهاشون برخورد دارین بین چند نفر به دلیل خرید و فروش و معاملات منعثقد میشن اما قراردادهای هوشمند متنوع تر هستن. در اسمارت کانترکت ها از فناوری بلاک چین استفاده میشه که نقش مهمی در حرف واسطه ها داره. در قراردادهای هوشمند، کانترکت ها بصورت کد تعریف میشن که روی بلاک چین فعال هستن تا قراردادها بدون وجود شخص ثالث اجرا و مدیریت بشن. پروژه های قراردادهای هوشمند غیرقابل تغییر و لغو هستن، بطوریکه برنامه نویسان قرارداد هم نمی تونن کد های تعریف شده رو تغییر بدن. یکی از سوالات مهم در مورد قراردادهای هوشمند این است که مزیت های قراردادهای هوشمند چیست؟
قراردادهای هوشمند چگونه کار می کنن؟
همونطور که در پارت قبلی مقاله ویژگی های قراردادهای هوشمند چیست؟ بیان کردیم قراردادهای هوشمند اولین بار در سال 1994 توسط نیک سابو، دانشمند کامپیوتر آمریکایی که یک ارز مجازی به نام «بیت طلا» رو در سال 1998 اختراع کرد، کاملا 10 سال قبل از اختراع بیت کوین، پیشنهاد شد. در واقع، اغلب شایعه میشه که سابو ساتوشی ناکاموتوی واقعی، مخترع ناشناس بیت کوین هست، که او اون رو رد کرده.
نیک سابو قراردادهای هوشمند رو بهعنوان پروتکلهای تراکنش رایانهای تعریف کرد که شرایط یک قرارداد رو اجرا میکنن. وی میخواست عملکرد روشهای تراکنش الکترونیکی مانند 2POS (نقطه فروش) رو به حوزه دیجیتال گسترش بده. نیک سابو در مقاله خودش همچنین اجرای قراردادی رو برای دارایی های مصنوعی مانند مشتقات و اوراق قرضه پیشنهاد کرد. سابو نوشت: "این اوراق بهادار جدید با ترکیب اوراق بهادار (مانند اوراق قرضه) و مشتقات (اختیارات و قراردادهای آتی) به روشهای مختلف شکل میگیرن. ساختارهای مدت دار بسیار پیچیدهای برای پرداختها امروزه میتونن در قراردادهای استاندارد ساخته شده و با هزینههای مبادله کم معامله بشن.
ویژگی های قراردادهای هوشمند (اسمارت کانترکت):
در این پارت از مقالهویژگی های قراردادهای هوشمند چیست؟به بررسی موضوع اصلی مقاله یعنی ویژگی های قرادادهای هوشمند می پردازیم.
قراردادهای هوشمند مزایای متعددی رو ارائه میدن، به عنوان مثال، اونها می تونن عملکرد را در زمان واقعی ردیابی کنن و در نتیجه باعث صرفه جویی در هزینه ها میشن. همچنین، انطباق و کنترل می تونه در پرواز اتفاق بیفته. برای به دست آوردن اطلاعات خارجی، یک قرارداد هوشمند از کمک اوراکل های اطلاعاتی استفاده می کنه که اون رو با داده های خارجی تغذیه می کنه. برای آشنایی بیشتر با ویژگی های اسمارت کانترکت ها در ادامه همراه ما باشین که به معرفی و بررسی هریک به صورت جداگانه می پردازیم.
شفافیت:
قراردادهای هوشمند اجازه میدن تا شرایط و ضوابط این قراردادها به طور کامل برای همه طرف های مربوطه قابل دسترسی و قابل مشاهده باشن. پس از ایجاد توافق، هیچ راهی برای مناقشه وجود نداره. هنگام اجرا در شبکههای عمومی، هر کسی میتونه ببینه قرارداد هوشمند چیه و برای چی استفاده میشه؟
امنیت:
قراردادهای هوشمند از بالاترین سطح رمزگذاری داده ای که در حال حاضر در دسترس هست، استفاده می کنن، همون چیزی که توسط ارزهای دیجیتال استفاده میشه. با انجام این کار، سطح حفاظت اونها در بین بهترین و امن ترین ها در شبکه جهانی وب قرار می گیره. به عبارت دیگه رمزنگاری برای ایمن کردن قراردادها و جلوگیری از تغییر سوابق توسط افراد استفاده میشه. در حالی که این فناوری در اکثر موارد بسیار امن هست، موارد متعددی وجود داشته که اسمارت کانترکت هک شده و وجوه واریز شده برداشته شده.
اجرای تقریباً همزمان:
اگرچه توان عملیاتی به ازدحام شبکههای زیربنایی وابسته هست، اما قراردادهای هوشمند معمولاً تقریباً بهطور همزمان برای همه طرفها، در رایانههای شرکتکننده، پس از برآورده شدن معیارهای لازم، انجام میشه.
مستقل و غیرمتمرکز:
اسمارت کانترکت ها بهطور خودکار کار میکنن، بنابراین لازم نیست منتظر باشین تا کسی دکمهای رو فشار بده تا عملیات انجام بشن. علاوه بر این، پس از استقرار، اونها رو نمی توان تغییر داد یا توسط هیچ حزب متمرکزی (مانند بانک ها، کارگزاران یا حتی شبکه) کنترل کرد.
دقت:
یکی از الزامات اصلی قراردادهای هوشمند، نیاز به ثبت کلیه شرایط و ضوابط با جزئیات دقیق هست. ثبت شرایط و ضوابط، عنصر ضروری هست زیرا حذف می تونه منجر به خطاهای تراکنش بشه. بنابراین، قراردادهای خودکار سعی می کنن از دام هایی که با پر کردن دستی انبوهی از فرم ها مرتبط هستن، اجتناب کنن.
سرعت:
قراردادهای هوشمند در اینترنت زندگی می کنن و با کد نرم افزار اجرا میشن. در نتیجه اونها می تونن تراکنش ها رو بسیار سریع انجام بدن. این سرعت در مقایسه با فرآیندهای تجاری سنتی می تونه ساعت های زیادی رو ذخیره کنه.
کارایی:
این محصول جانبی دقت و سرعت هست. نکته مهم این هست که کارایی بالاتر منجر به تراکنشهای ارزشزای بیشتری میشه که در واحد زمان پردازش میشن.
اعتماد شفاف:
هنگام تنظیم قراردادهای هوشمند، نیاز به جزئیات دقیق همه چیز وجود داره. این بدان معنا هست که جایی برای سوء تفاهم یا تفسیر نادرست وجود نداره، بنابراین، اونها می تونن کارایی رو که به دلیل شکاف های ارتباطی از بین رفته، کاهش بدن.
ذخیره سازی و پشتیبان گیری:
قراردادهای هوشمند برای ثبت جزئیات حیاتی هر تراکنش استفاده میشن. بنابراین، هر جا که از جزئیات یک فرد در قرارداد استفاده بشه، به طور دائم برای مراجعات بعدی ذخیره میشه. بنابراین، در صورت از دست دادن داده ها، این ویژگی ها به راحتی قابل بازیابی هستن.
نتایج تضمین شده:
این یکی دیگه از ویژگی های جذاب قراردادهای خودکار هست. اونها این پتانسیل رو دارن که نیاز به دعوا و مراجعه به دادگاه رو به میزان قابل توجهی کاهش بدن یا حتی از بین ببرن. با بکارگیری قراردادهای خوداجرایی، این طرفین خودشون رو متعهد میسازن که طبق قوانین کد اساسی عمل کنن.
نتیجه و جمع بندی:
تلاش کردیم در مقاله ویژگی های اسمارت کانترکت ها چیست؟ به معرفی کامل قراردادهای هوشمند و البته ویژگی های اسمارت کانترکت ها بپردازیم تا اطلاعات کاربردی در اختیارتون قرار بدیم. همون طور که در پارت های قبلی بیان کردیم، قراردادهای هوشمند خطوط کد خوداجرایی هستن که شرایط توافق بین خریدار و فروشنده به طور خودکار از طریق شبکه رایانه ای تأیید و اجرا میشه.
نیک سابو، دانشمند رایانه آمریکایی که در سال 1998 ارز مجازی به نام «بیت طلا» رو اختراع کرد، قراردادهای هوشمند رو به عنوان پروتکلهای تراکنش رایانهای که شرایط یک قرارداد رو اجرا میکنن، تعریف کرد. قراردادهای هوشمند مستقر در بلاک چین، تراکنش ها رو قابل ردیابی، شفاف و غیرقابل برگشت می کنن. اسمارت کانترکت ها ویژگی خاصی دارن که می تونیم به دقت، امنیت، مستقل و غیرمتمرکز بودن، شفاف، ذخیره سازی و پشتیبان گیری و... اشاره کرد.