مزیت های قراردادهای هوشمند چیست؟

در مقاله ای که برای شما عزیزان با عنوان "مزیت های قراردادهای هوشمند چیست؟" آماده کردیم اول یه توضیح کلی در مورد این که قراردادهای هوشمند چی هستش میدیم بعد مزیت ها و کاربردهای قراردادهای هوشمند رو بررسی میکنیم. در قراردادهای هوشمند خریدار بدون احتیاج داشتن به واسطه مقدار هزینه ای که جهت معامله کنار گذاشته وارد حساب بلاکچین میکنه؛ بعد این هزینه به حساب سمت دیگه معامله واریز میشه .قرارداد هوشمند پروتکلی هستش که همچون برنامه ‌ها توسط برنامه ‌نویس ها، کد نویسی شده.

شرایط انجام قراردادهای هوشمند پیش از اجرا کردن کاملاً دقیق کد نویسی میشه و بعد روی بستر بلاکچین اجرا میشه. مطمئناً میدونین اطلاعات در بلاکچین میان همه ی اعضا ی اون پخش میشه و بعد از انتشار در شبکه قابل تغییر نیست. لازم به ذکر هستش که کسی نمیتونه قراردادهای هوشمند را بعد از اجرا و پیش از زمان انقضا، متوقف کنه.

کدهای قراردادهای هوشمند بعد از نوشتن از طریق نرم‌افزاری که ما را به بلاکچین متصل میکنه روی بستر بلاکچین منتشر میشه. کاربرها جهت همکاری با قراردادهای هوشمند می بایست تراکنشی با اون انجام بدن. ولی اگه اونا تنها قصد تحلیل و تایید قراردادهای هوشمند رو داشته باشن، احتیاج به انجام تراکنش نیست. کاربرها با بهره گیری فضایی جهت اجرای قراردادهای هوشمند و ورودی گرفته شده، قرارداد را روی سیستم خودشون اجرا میکنن و اگه کارمزد مناسبی داشته باشه، قرارداد را تایید میکنن.

لازم به بیان هستش که محیط قراردادهای هوشمند اساسی ترین رکن اجرای اون هستش. محیطی که قراردادهای هوشمند در بستر اونا منتشر میشن، می بایست از سیستم رمز نگاری داده ‌ها پشتیبانی کنه تا هر دو طرف قرارداد بتونن به واسطه کد های رمز نگاری شده، قرارداد را اجرا و تایید کنن.

داده ‌ها می بایست در این شبکه شفاف و روان باشه. با در نظر داشتن ویژگی ‌هایی که محیط قرارداد هوشمند می بایست داشته باشه، بلاکچین مطلوب ترین فضا جهت اجرای قراردادهای هوشمند هستش. بستر قراردادهای هوشمند باید مطمئن و قابل اعتماد باشه.

امیدواریم تا اینجای مقاله "مزیت های قراردادهای هوشمند چیست؟" که توضیحاتی کلی بود مفید بوده و زمینه ای براتون اینجاد شده تا بتونیم در ادامه به ریز جزئیات برسیم.

فرق بین قراردادهای هوشمند با قراردادهای سنتی

بود و نبود واسطه از مهم ترین تفاوت ها میان قراردادهای هوشمند و سنتی هستش. در قراردادهای هوشمند احتیاجی به شخص سوم و یا واسطه ندارین و همچون بقیه تراکنش ‌های ارزهای دیجیتال که در بستر بلاکچین صورت میگیره، بین 2 طرف معامله انجام میگیره. دقیقاً بر عکس قراردادهای سنتی، نداشتن قابلیت تغییر شرایط قرارداد بعد از وضع و انتشار اون، باعث شده امکان فسخ یک طرفه و نیز تقلب وجود نداشته باشه.

ولی در قراردادهای سنتی همواره واسطه ای جهت وضع قرارداد احتیاج داریم. این واسطه برای تنظیم قرارداد هزینه ای را به عنوان کمیسیون میگیره و همچنین امکان تغییر دادن و یا حذف کردن وجود داره. ساده تر بگیم هر کدوم میتونن معامله رو فسخ کنن و امکان تقلب در قراردادهای سنتی همواره وجود داشته. 

اجزای تشکیل دهنده قراردادهای هوشمند

حالا که فهمیدیم فرق قراردادهای هوشمند با قراردادهایی که تا به الان انجام دادیم چی بوده الان بریم که در ادامه بخش ‌‌های گوناگون قرارداد هوشمند را بررسی کنیم. هر قرارداد هوشمند از 5 قسمت مهم و اساسی تشکیل شده:

• دسترسی راحت

قراردادهای هوشمند می بایست دسترسی راحت و سریع به موضوع قرارداد داشته باشن. اگه در معامله قرار بر این شده که به ازای مبلغی یکی فایلی را دریافت کنه؛ قرارداد می بایست به این فایل دسترسی داشته باشه.

• شرایط قرارداد

شرایط قراردادهای هوشمند به زبان برنامه ‌نویسی و متناسب با فضای قرارداد نوشته میشه و همچنین شامل مواردی همچون خسارت، تخفیف، قوانین و مقررات و ... هستش که هر دو طرف می بایست اونا را رعایت کنن.

• امضاکنندگان

قسمت دیگه از قراردادهای هوشمند قسمت امضا کنندگان هستش که هر کدوم از طرفین قرارداد به واسطه امضای دیجیتال اعلام میکنن که قرارداد مورد نظر را تایید میکنن.

• پلتفرم اختصاصی

بخش بعدی از قراردادهای هوشمند پلتفرم اختصاصی هستش. قراردادهای هوشمند اوایل در سیستمی اختصاصی منتشر و بین کاربر های اون عرضه شد. بعد از اون احتیاج به پلتفرمی رسمی همچون بلاکچین اتریوم داشت تا اجرا بشه.

• اوراکل قرارداد

اوراکل یک سیستمی هستش که قرار اطلاعات خارج از بلاکچین رو به قراردادهای هوشمند عرضه کنه. ساده تر بگوییم اگه موضوع قرارداد در خصوص نفت باشه، یک سایت جهت تحلیل ارزش و قیمت روزانه نفت در قرارداد تعریف میشه.

مزیت های قراردادهای هوشمند

در ادامه مقاله به بررسی مزیت های قراردادهای هوشمند می پردازیم و میخوایم چند مورد از مزایای این نوع از قرارداد ها را بررسی کنیم:

1. قراردادهای هوشمند قابل اطمینان هستند

بهره گیری از سیستم رمز نگاری و اجرا در بستری غیر متمرکز و منتشر شده،‌ موجب بر این شده که درصد فسخ، تقلب و گم شدن یک طرفه قرارداد را به حداقل برسه و قابل اعتماد باشه.

2. قراردادهای هوشمند از امنیت بالایی برخوردار هستند

رمز نگاری شدن سیستم سبب شده تا احتمال هک شدن قرارداد و سرقت داده ‌های اون به صفر برسه بنابراین امن هستش.

3. قراردادهای هوشمند احتیاجی به واسطه‌ ندارند

اساسی ترین و قابل توجه ترین مزیت قراردادهای هوشمند، مستقل بودن اون ها هستش. وضع و اجرای اونا نیاز به وجود واسطه یا شخص سوم نداره. دقیقاً بر عکس قرداد های سنتی عمل میکنن.

4. قراردادهای هوشمند سودمند هستند

قراردادهای هوشمند احتیاجی به نوشته شدن روی کاغذ ندارن و انتقال و ارسال اونا خیلی روان تر از قراردادهای سنتی هستش. لازم به توجه هستش که احتیاجی به حضور طرفین قرارداد جهت امضا در مکانی به خصوص، نداره. این مزیت باعث شده که این نوع از قرارداد ها کارآمد تر باشن و اتلاف وقت نداشته باشیم.

5. قراردادهای هوشمند از تنوع بالایی برخوردار هستند

یکی از مزیت های جالب، قابل اجرا بودن طیف گسترده ‌ای از قراردادهای هوشمند هستش و این امکان را داره که با توجه به نوع معامله یکی از اونا را برگزید.

6. قراردادهای هوشمند باعث کاهش دادن هزینه ‌ها میشود

با استفاده از قرارداد هوشمند برای انجام معاملات دیگر نیازی به پرداخت هزینه به دفاتر اسناد رسمی،‌ بنگاه‌های معاملات ملکی و هر نوع واسطه‌ی دیگر نخواهد بود.

معایب قراردادهای هوشمند

هر چیزی در کنار مزایای بسیار، معایبی هم داره. قراردادهای هوشمند هم از این موضوع استثنا نیستن. در ادامه برخی از مهم ترین اونا را بازگو میکنیم:

1. قراردادهای هوشمند به رسمیت شناخته نشدند

تا به الان هیچ دولت و یا نهاد قانونی، قراردادهای هوشمند را به رسمیت نشناخته و به عنوان مبادله تجاری از اونا استفاده نمیکنن. به همین خاطر، امکان داره نهاد های قانونی در این مورد دخالت کنن و قوانین و مقررات تازه ای در این زمینه مقرر بشه که شاید برای هر کسی خوشایند نباشه.

2. قراردادهای هوشمند حریم خصوصی کاربر را کاهش میدهند

همون طور که پیش تر هم در مقاله مزیت های قراردادهای هوشمند چیست؟ اشاره کردیم اطلاعات در بلاکچین میان همه ی کاربر ها پخش میشه. این کاملاً درست هستش که انتشار شرایط قرارداد برای همه ی کاربر ها، جهت بالا رفتن امنیتش صورت میگیره، ولی حریم خصوصی دو طرف قرارداد هم به حداقل میرسه.

3. قراردادهای هوشمند امکان خطای انسانی دارند

پیش تر هم گفتیم که کد نویسی قراردادهای هوشمند توسط برنامه‌ نویس ها انجام میشه. به خاطر این که کار توسط انسان صورت میگیره، پس امکان وجود خطا هم همواره هستش. چون قراردادهای هوشمند همچون بقیه فعالیت‌ های وابسته به بلاکچین، قابل تغییر نیست و اگه خطایی هم پیش بیاد، امکان اصلاح وجود نداره و با مشکلات جدی در این مسیر رو به رو خواهیم شد.

4. تنظیم قراردادهای هوشمند هزینه‌ ی زیادی دارد

از اونجا که برنامه ‌نویس تازه کار نمیتونه قراردادهای هوشمند را تنظیم کنه، می بایست به دنبال افرادی مسلط و خبره در کد نویسی و آشنا به قوانین و مقررات در ساختار بلاکچین رفت.

کاربردهای قراردادهای هوشمند

برای این که بهتر متوجه بشین این فناوری جدید در کدوم زمینه ‌ها میتونه کمک کننده باشه توصیه میکنیم این بخش را با دقت بالا مطالعه کنین. در دنیای امروزه از قراردادهای هوشمند در بخش های گوناگونی همچون خرید و فروش و معامله ارزهای دیجیتال، انتخابات‌ و رأی ‌گیری، مدیریت، قوانین کپی ‌رایت،‌ قراردادهای تجاری و اقتصادی بین دولت ‌ها، صنعت بانکداری و بیمه، صنعت بهداشت و درمان و ... استفاده میشه. 

قراردادهای هوشمند شرایط توافق میان فروشنده و خریدار را به طور اتوماتیک به واسطه شبکه رایانه ای اجرا میکنن.

قراردادهای هوشمند مستقر شده در بلاک چین، تراکنش ها را غیر قابل برگشت میکنن و بهره گیری از قراردادهای هوشمند در هر زمینه ای لازم هستش که از هر لحاظ تحلیل بشه. در ادامه میخوایم یکمی به جزئیات بپردازیم که کاربرد قراردادهای هوشمند در بخش گوناگون دقیقاً به چه شکل هستش.

• صنعت بانکداری و بیمه

صنعت بانکداری بیشترین استفاده را از فناوری بلاک چین و قراردادهای هوشمند میکنه. تعدادی از مناطقی که استفاده حداکثری را از فناوری قراردادهای هوشمند داره:

1. ذخیره کردن هزینه های زیر ساخت برای اوراق بهادار 

2. جایگزین کردن اوراق قرضه و وام های سنتی

3. به حداقل رسوندن هزینه های بیمه

• مدیریت

قراردادهای هوشمند همچون ربات ‌ها قادر هستن تا کارهای روتین را اجرا کنن. کسب و کارها میتونن به کمک قراردادهای هوشمند سود حداکثری بردارن. جایگزین کردن بهره گیری از قراردادهای هوشمند به جای پرداخت حقوق به کارکنان بهترین کار ممکن هستش.

• قوانین کپی رایت

قراردادهای هوشمند و فناوری بلاک چین به هنرمندان دیجیتال کمک های زیادی کردن از جمله:

1. به وجود اومدن راه اخلاقی جهت پرداخت به هنرمندهای دیجیتال

2. بهبود بخشیدن به مالکیت ردیابی و پیشرفت کردن هنر دیجیتال

3. به حداکثر رسیدن فروش هنر دیجیتال از طریق کمبود دیجیتال

• صنعت بهداشت و درمان

در صنعت مراقبت های بهداشتی و درمانی همچون سایر صنعت های دیگه، موارد زیادی در خصوص حفظ داده ها و حفظ حریم شخصی بیمار ها وجود داره. قراردادهای هوشمند در صنعت بهداشت و درمان از جمله کمک هایی که میکنه میتونیم به مواردی که در ادامه آوردیم اشاره کرد:

1. حفظ حریم شخصی و ایمنی در داده یا پرونده های بیماران

2. بهبود بخشیدن به پروتکل یا سازگاری ها

3. به حداقل رسوندن هزینه های معامله ها

• انتخابات و رای گیری

تقلب و حیله ‌های انتخاباتی میشه گفت به طور معمول پس از برگزاری هر همه ‌پرسی در هر کشوری پیش میاد. در بعضی از مواقع از رایانه ‌های ارزشمند جهت حفظ سلامت انتخاباتی و جلوگیری از حیله و تقلب بهره میبرن اما باز راهی برای تقلب پیدا میشه. قراردادهای هوشمند با حداقل هزینه و به راحتی قادر به حل این مشکل هستن. از قراردادهای هوشمند میشه جهت تأیید نمودن هویت افراد و ثبت کردن رأی اونا استفاده کرد و اطمینان حاصل کرد که هیچ گونه تقلبی نمیشه.

قراردادهای هوشمند برگشت پذیر نیستند

قراردادهای هوشمند خاص هستن چرا که ویژگی هایی همچون تغییر پذیر نبودن و قابلیت خود اجرایی سبب بر این شده که توجه های زیادی را جلب کنه و منحصر به فرد باشه. بعد از برنامه ریزی امکان تغییر یا دست کاری کد ها، قوانین و مقررات و یا حتی تراکنش ها وجود نداره به همین خاطر قراردادهای هوشمند برگشت پذیر نیستن.

به دلیل این که قراردادهای هوشمند برنامه های رایانه ای هستن، اجرای اتوماتیک شرایط قرارداد طبق کد ها و قوانین و مقررات هستش ولی با این حال، اگه احتیاج به آپدیت این کد ها و شرایط باشه، راه های غیر مستقیمی هستش.

مثلاً میشه قرارداد واسطه ای ایجاد بشه که شامل جزئیات معامله، مثل آدرس قرارداد باشه. پس، هر معامله ای که با بهره گیری از قرارداد واسطه صورت میگیره به قرارداد فعال هدایت میشه.

راه دیگه به این شکل هستش که، نسخه جدیدی از قرارداد را برنامه ریزی کرد و همه ی کد ها، شرایط و داده های در دسترس را وارد اون کرد.

قراردادهای هوشمند متناسب با چه کسانی هست؟

تا به اینجای مقاله های قراردادهای هوشمند چیست؟" حتما متوجه شدین که قراردادهای هوشمند به ارزهای دیجیتال مربوط میشن. در واقع میشه گفت که بدون هم دیگه معنی ندارن چرا که پروتکل‌ های ارزهای دیجیتال غیر متمرکز، در حقیقت قراردادهای هوشمندی هستن که رمز نگاری شدن و از امنیت بالایی برخوردارن. همون طور که ارزهای دیجیتال امضای دیجیتالی دارن، قراردادهای هوشمند هم امضا دارن.

قراردادهای هوشمند کاربردهای فراوانی دارن. پتانسیل‌ های این فناوری را پیش تر به صورت کلی برای شما همراهان عزیز بازگو کردیم. از دولت ‌ها جهت سهولت در انتخابات و رای گیری به خصوص در این دوران کرونا که باید برای حفظ جان خود و عزیزانمون پورتکل ها را رعایت کنیم تا بیمارستان ‌ها و حوزه ‌های پزشکی، شرکت های حمل ‌و نقل ، بازی‌ ها و برنامه‌ های موبایل و ... از این فناوری استفاده میشه و میتونین به صراحت ببینین که چقدر مزیت های فراوانی دارن. به حداقل رسیدن کلاهبرداری در قراردادهای هوشمند و تنوع حداکثری اون در بلاک چین‌ های گوناگون باعث شده با خیال آسوده به سراغ اونا برین.

بهترین قرارداد هوشمند

حتماً براتون سوال شد که بهترین قرارداد هوشمند کدوم هستش. انتخاب بهترین قرارداد هوشمند و بهترین پلتفرم قرارداد هوشمند کار چندان راحتی نیست چرا که هر کدوم از پلتفرم ها و قرارداد ها، خوبی ها و بدی هایی دارن. اگه بخوایم برای حرف گفته شده مثالی بزنیم تا قابل فهم تر باشه میتونیم به استفاده از اتریوم اشاره کنیم که هم پر کاربرد و هم راحت هستش. در حالی که در مقیاس پذیری کاردانو میتونه شرایط بهتری فراهم کنه. بنابراین با توجه به نکات و ویژگی های اتریوم میشه با قاطعیت گفت که به عنوان بهترین قرارداد هوشمند تا به امروز شناخته شده، اتریوم حرف اول را میزنه.

حرف آخر

همون طور که با مطالعه مقاله مزیت های قراردادهای هوشمند چیست؟ متوجه شدین که قراردادهای هوشمند تشکیل شدن از مجموعه کد هایی که دستوراتی از قبل مشخص شده را به طور اتوماتیک در فضای بلاک چین اجرا میکنن. کاربرد های قراردادهای هوشمند فقط به فضای داخل بلاک چین محدود نیست بلکه در زندگی واقعی هم میشه کاربرد های گوناگونی از اون را مشاهده کرد. از جمله بلاک چین هایی که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی میکنن میشه به کاردانو، اتریوم، سولانا و… اشاره کرد. 

خوشبختانه یا متاسفانه، دنیای امروزی روز به روز بیشتر به طرف غیر متمرکز شدن و حذف واسطه ‌ها پیش میره. قراردادهای معمولی سنتی دیگه استفاده و کاربرد آنچانی ندارن. مطمئناً حتی شده یکبار شاهد عمل نکردن به قرارداد ها و وعده و وعیدها بودین که این از معایب قراردادهای معمولی و سنتی هستش.

با پیشرفت کردن تکنولوژی بلاکچین، جهان هر روز شاهد افزوده شدن کاربرد های تازه به قراردادهای هوشمند هستش و بدون شک آینده درخشانی در انتظار قراردادهای هوشمند هستش.

در مقاله "ویژگی های قراردادهای هوشمند چیست؟" به زبان ساده قراردادهای هوشمند را توضیح دادیم. امیدواریم تمامی نکات و مواردی که ذکر کردیم را با دقت بالا مطالعه کرده و براتون مفید باشه تا بتونین اطلاعات کافی در این خصوص به دست بیارین.