صرافی غیرمتمرکز چیست و انواع آن کدامند؟

صرافی غیرمتمرکز چیست و انواع آن کدامند؟ چیزی در مورد این صرافی ها به دست آوردین؟ آیا می دونین خرید و فروش ارز دیجیتال با استفاده از صرافی های غیرمتمرکز چگونه است؟ تفاوت های بین صرافی های متمرکز و DEX ها چی می تونه باشه؟ نحوه کار با صرافی های غیرمتمرکز ارز دیجیتال چجوریه؟ انواع صرافی های غیرمتمرکز کدامند و هر کدوم از اون ها چه مزایا و معایبی دارن؟

صرافی ها نقش کلیدی در بازار ارزهای دیجیتال دارن. نکته ای که باید بهش توجه داشته باشین این هست که بیشتر صرافی ارز دیجیتال موجود متمرکز هستن. در حالی که ذات ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز هست. وقتی سیستم های معاملاتی متمرکز باشن، امکان دسترسی به دارایی استفاده کننده ها وجود داره. حتی ممکنه حساب شما مسدود بشه. اینجا همون نقطه ای هست که اهمیت صرافی غیرمتمرکز نمایان میشه. این روزها همواره به تعداد صرافی های غیرمتمرکز اضافی میشه. بنابراین، بد نیست با صرافی های غیرمتمرکز آشنا بشین. به همین منظور ما سعی می کنیم در مقاله صرافی غیرمتمرکز چیست؟ اطلاعاتی در مورد صرافی های غیرمتمرکز یا DEX به شما ارائه کنیم و به معرفی انواع صرافی های غیرمتمرکز بپردازیم و مزایا و معایب صرافی غیرمتمرکز رو مورد بررسی قرار بدیم.

صرافی غیرمتمرکز(DEX) چیست؟

اگه در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت داشته باشین، احتمالا اسم صرافی غیرمتمرکز یا DEX رو شنیدین و خواستین تا اطلاعاتی در مورد این مفهوم به دست بیارین و شاید این سوال واستون پیش اومده باشه که صرافی غیرمتمرکز چیست؟ ما می تونیم در پاسخ به این سوال بگیم که صرافی غیرمتمرکز یا DEX پلتفرمی هست که فرایند خرید و فروش ارزهای دیجیتال در اون به صرافی های سنتی شباهت داره، ولی روی بلاک چین ساخته شده و همه کارها به صورت خودکار و بدون نیاز به واسطه و مجوز انجام میشه. صرافی های غیرمتمرکز همتا به همتا هستن. یعنی دارایی های دیجیتال در این پلتفرم ها مستقیما و بدون هیچ واسطه ای بین خریداران و فروشنده ها مبادله میشن.

جالب اینجاست که بدونین صرافی های غیرمتمرکز نیاز به ثبت نام و احراز هویت فقط از طریق اتصال کیف پول دیجیتال کاربران به اون ها قابل سرویس دهی هستن و در اون ها احتیاجی به انتقال دارایی به کیف پول صرافی نیست. بنابراین، در این سیستم ها خبری از هک شدن حساب صرافی یا بلوکه شدن دارایی کاربر نیست. همچنین این پلتفرم ها به دلیل اینکه خارج از نظارت یه نهاد واحد هستن، فقط از ویژگی های بلاک چین برای کنترل پلتفرم خودشون بهره میبرن و ملزم به پیروی از قوانین یه کشور یا دولت خاص نیستن.

بیشتر بخوانید: انواع صرافی های رمزارز

روش کار صرافی DEX چگونه است؟

صرافی های DEX بر روی یه شبکه بلاک چینی که از اسمارت کانترکت ها پشتیبانی می کنه، ساخته میشه. برای انجام فعالیت و معامله در صرافی غیرمتمرکز نیازی به وارد کردن اطلاعات شخصی نبوده و فقط با داشتن یه کیف پول سخت افزاری می تونین از خدمات چنین صرافی هایی بهره ببرین. سرقت و حملات هکری یا بلوکه شدن دارایی ها به دلیل سیاست ها و قوانین خاص صرافی از جمله خطراتی بوده که همواره صرافی متمرکز رو تهدید می کنه و این در حالی هست که امکان بروز چنین رویدادهای تلخی در صرافی غیرمتمرکز به شدت کاهش پیدا کرده و در صورتی که صرافی غیرمتمرکز مورد نظرتون از اصول کدنویسی درست و بی عیب کمک گرفته باشه، احتمال اون به صفر میرسه.

کاربران ارزهای دیجیتال خودشون رو روی این قراردادهای هوشمند تبادل می کنند. اون ها برای هر تبادل یه کارمزد تراکنش و یه کارمزد معامله می پردازن. در اصل، فعالیت کاربران و معامله گران در صرافی های غیرمتمرکز یا DEX از طریق اسمارت کانترکت ها انجام میشه. توجه داشته باشین که این صرافی ها اغلب بر اساس کد منبع باز ساخته میشن. یعنی علاقه مندان می تونن نحوه عملکرد اون ها رو ببینن. همچنین توسعه دهنده ها می تونن کدهای برنامه نویسی شده رو برای ایجاد پروژه های رقیب جدید بررسی کنند.

مزایا و معایب صرافی های غیرمتمرکز چیست؟

همونطور که گفتیم، صرافی غیرمتمرکز یکی از انواع پروتکل های متنوع دیفای یا همون امور مالی غیرمتمرکز بوده که با رشد چشمگیر این حوزه بیشتر از قبل مطرح شده و بیشتر این نوع از صرافی ها بر بستر شبکه اتریوم پیاده سازی شدن. این حوزه بیشتر از قبل مطرح شده و بیشتر این نوع از صرافی ها بر بستر شبکه اتریوم پیاده سازی شدن. صرافی های غیرمتمرکز مزایا و معایب زیادی به همراه دارن. به همین منظور ما سعی می کنیم در این بخش از مقاله به بررسی مزایا و معایب صرافی های غیرمتمرکز بپردازیم.

مزایای صرافی های غیرمتمرکز

• یکی از مزایای صرافی های غیرمترکز، ناشناس بودن این پلتفرم هاست. برخلاف صرافی های متمرکز که مشتریان باید در زمان افتتاح حساب اطلاعاتی مثل احراز هویت یا جزئیات مربوط به مشتری رو تکمیل کنند، صرافی های غیرمتمرکز ناشناس هستن و حریم خصوصی کاملی رو ارائه میدن.
• یکی دیگه از مزایای صرافی های غیرمتمرکز این هست که خطر هک شدن این پلتفرم ها پایین هست. به همین دلیل، صرافی های DEX گزینه خوبی برای سرمایه گذاران و معامله گرانی هست که نگرانی ریسک هک شدن صرافی هستن.
• جلوگیری از دستکاری بازار هم یکی دیگه از مزایای صرافی های غیرمتمرکز هست. از اونجایی که تعامل در صرافی های غیرمتمرکز به صورت همتا به همتا هست، شرکت کننده های کریپتو یا فعالان بازار ارزهای دیجیتال از دستکاری بازار محافظت میشن.

معایب صرافی های غیرمتمرکز

• یکی از معایب صرافی های غیرمتمرکز، نبود پرداخت های فیات هست. صرافی های غیرمتمرکز اجازه مبادله ارزهای فیات رو با ارزهای دیجیتال نمیدن. کاربرانی که ارزهای دیجیتال در اختیار ندارن یا می خوان فرصتی رو برای نقد کردن رمزارزهای خودشون داشته باشن، تراکنش با استفاده از صرافی های DEX رو ناخوشایند می دونن.

• پیچیدگی هم یکی دیگه از معایب صرافی های غیرمتمرکز هست. مثلا اگه کاربر گذرواژه خودش رو فراموش کنه، روش های پیچیده ای برای بازیابی اون وجود داره که ممکنه برای تازه کارها سخت باشه.

• یکی دیگه از معایب صرافی های غیرمتمرکز، نقدینگی پایین این پلتفرم هاست، چون نقدینگی اون ها به شدت به تعداد کاربرانی که روی پلتفرم معامله می کنند وابسته هست. اون ها همچنین به هیچ صندوقی دسترسی ندارن که بتونن برای تسهیل مبادلات از اون استفاده کنند.

مقاله پیشنهادی: ارز دیجیتال چیست و چه کاربردی دارد؟

انواع صرافی های غیرمتمرکز کدامند؟

همونطور که می دونین، امروزه صرافی های متمرکز زیادی در سراسر دنیا فعالیت و به کاربران بازار ارزهای دیجیتال خدمات ارائه می کنند، ولی به دلیل تحریم ها و مشکلات مربوط به تایید هویت، عملا معامله در چنین پلتفرم هایی برای کاربران ایران با ریسک های زیادی همراه هست. بنابراین، یه گزینه مناسب برای معاملات ارزهای دیجیتال رو آوردن به صرافی های غیرمتمرکز هست. صرافی های غیرمتمرکز زیادی وجود دارن که هر کدوم از اون ها مشخصات خاص خودشون رو دارن. به همین منظور ما سعی می کنیم در این بخش از مقاله به معرفی انواع صرافی های غیرمتمرکز بپردازیم تا با این پلتفرم های معاملاتی آشنا بشین.

• صرافی یونی سواپ(Uniswap)

یکی از بهترین صرافی های غیرمتمرکز که شما می تونین با استفاده از اون مبادلات رمزارزهای خودتون رو انجام بدین، صرافی یونی سواپ یا Uniswap هست. صرافی یونی سواپ در نوامبر سال 2018 بر پایه بلاک چین اتریوم شروع به فعالیت کرد. توجه داشته باشین که کارمزد تراکنش ها در این پلتفرم 0.3 درصد هست که از طریق توکن های مبتنی بر شبکه اتریوم قابل پرداخت هست. حجم معاملات در بستر یونی سواپ به صورت مداوم در حال افزایش هست و این صرافی در حال حاضر یکی از محبوب ترین و بهترین صرافی های غیرمتمرکز محسوب میشه.

• صرافی پنکیک سواپ(Pancakeswap)

یکی دیگه از انواع صرافی های غیرمتمرکز در بازار ارزهای دیجیتال، صرافی پنکیک سواپ یا Pancakeswap هست که بزرگترین DEX فعال در شبکه بایننس اسمارت چین(BSC) هست که از مدل بازارساز خودکار برای قیمت گذاری رمزارزها استفاده می کنه. نقدینگی این صرافی از کاربران تامین میشه و این صرافی فقط به شکل غیرحضانتی، اداره این اموال رو به عهده داره. همچنین به دلیل ماهیت غیرمتمرکز صرافی پنکیک سواپ نیازی به انجام احراز هویت در این صرافی نیست و کاربران می تونن با اتصال ولت های خودشون به سایت پنکیک سواپ معاملات خودشون رو انجام بدن.

• صرافی بایننس دکس(Binance DEX)

صرافی بایننس دکس(Binance DEX) هم یکی دیگه از انواع صرافی های غیرمتمرکز هست که در فوریه 2019 راه اندازی شد. بایننس دکس از مرکز پردازشی صرافی بایننس یا همون زنجیره بایننس برای انجام معاملات خودش بهره میبره. بنابراین، سرعت و قدرت انجام تراکنش ها در اون تفاوتی با صرافی متمرکز بایننس نداره. در صورتی که از توکن اختصاصی بلاک چین بایننس یا همون BNB برای مبادلات ارزهای دیجیتال در صرافی غیرمتمرکز بایننس دکس استفاده بشه، میزان کارمزدها کمتر میشه. توجه داشته باشین که صرافی Binance DEX از بیشتر کیف پول های سخت افزاری و نرم افزاری پشتیبانی می کنه.

• صرافی برگر سواپ(Burger Swap)

صرافی برگر سواپ یا Burger Swap هم یکی دیگه از بهترین صرافی های غیرمتمرکز دنیاست که بر روی زنجیره هوشمند بایننس فعالیت می کنه که برای کاربران امکان معاملات رمزارزها رو توسط بازارساز خودکار فراهم می کنه. AMM یا بازارساز خودکار توسط مجموعه نقدینگی خودش پشتیبانی میشه که در اون کاربران می تونن در ازای تامین نقدینگی، توکن برگر پاداش بگیرن. توجه داشته باشین که هدف صرافی غیرمتمرکز برگر سواپ، برطرف کردن معاملات مبتنی بر اتریوم هست که به تازگی با هزینه گس بالا، لغزش قیمت و کندی سرعت روبرو شدن.

• صرافی وان اینچ(1inch)

صرافی وان اینچ یا 1inch هم یکی دیگه از انواع صرافی های غیرمتمرکز در بازار ارزهای دیجیتال هست که از چندین صرافی تشکیل شده و قابلیت ثبت سفارش نامحدود رو به کاربران خودش فراهم می کنه. این سفارش ها در بستر صرافی هایی که در وان اینج قرار دارن منتشر و با بهترین قیمت کامل میشن. نحوه محاسبه کارمزد در این پلتفرم بستگی به هر صرافی که سفارش در بستر اون تکمیل میشه داره. 1inch علاوه بر امکان کسب سود از طریق ترید ارزهای دیجیتال، امکان شرکت در استخرهای نقدینگی و فرایندهای اعطای وام برای کسب سود و درآمد بیشتر رو فراهم کرده و توکن بومی این صرافی 1inch هست.

• صرافی بالانسر(Balancer)

یکی دیگه از بهترین صرافی های غیرمتمرکز موجود در حوزه ارزهای دیجیتال، صرافی بالانسر یا Balancer هست که نوعی بازار خودکار مبتنی بر شبکه اتریوم هست که به کاربران این امکان رو میده تا با تامین نقدینگی در این پلتفرم درآمد به دست بیارن. صرافی بالانسر نوعی پلتفرم لایه دوم هست که بر روی یونی سواپ ساخته شده و به بازارسازها اجازه میده تا چندین دارایی با وزن متفاوت رو در یه استخر واحد ترکیب کنند. چیزی که بالانسر رو متمایز می کنه این هست که این پلتفرم در هر استخر از حداکثر 8 دارایی پشتیبانی می کنه. شما می تونین با اتصال کیف پول ارز دیجیتال به این صرافی مبادلات خودتون رو انجام بدین.

• صرافی کایبر سواپ(Kyber Swap)

صرافی کایبر سواپ یا Kyber Swap هم یکی دیگه از بهترین صرافی های غیرمتمرکز در بازار کریپتوکارنسی هاست که در سال 2018 در شبکه اصلی اتریوم راه اندازی شد. صرافی کایبر سواپ به کاربران امکان معامله اتریوم و بیش از 70 توکن ERC-20 رو میده. این صرافی برای معامله گران متوسط، حرفه ای و متمرکز بر آلت کوین بهترین گزینه شناخته میشه. کایبر سواپ با توسعه یه تجربه کاربری ساده و در عین حال قدرتمند که اصطکاک معاملات غیرمتمرکز رو کاهش میده، خودش رو از سایر صرافی های غیرمتمرکز متمایز می کنه. این پلتفرم با خیلی از کیف پول های برتر موجود در بازار همکاری می کنه.

• صرافی بیسکو(Bisq)

یکی دیگه از انواع صرافی های غیر متمرکز در بازار ارزهای دیجیتال، صرافی بیسکو یا BISQ هست که در سال 2014 فعالیت خودش رو شروع کرده و میشه گفت که یکی از قدیمی ترین صرافی های ارز دیجیتال هست که همچنان مشغول به فعالیت در این زمینه هست. مهم ترین ویژگی صرافی بیسکو غیرمتمرکز بودن اون هست. صرافی های غیرمتمرکز از امن ترین انواع صرافی ها هستن و کاربران مختلف در سراسر دنیا می تونن بدون دخالت و نظارت مجموعه های واسطه به مبادلات ارزهای دیجیتال بپردازن. توجه داشته باشین که در این پلتفرم میشه با بعضی از ارزهای فیات مثل دلار و یورو هم تراکنش انجام داد.

• صرافی کرو فایننس (Curve Finance)

صرافی کرو فایننس یا Curve Finance هم یکی دیگه از بهترین صرافی های غیرمتمرکز هست که در بستر شبکه اتریوم فعالیت داره و برای تبادل استیبل کوین ها راه اندازی شده. صرافی کرو فایننس رو میشه معادل صرافی یونی سواپ برای استیبل کوین ها در نظر گرفت. این صرافی به کاربران خودش امکان استفاده از استیبل کوین ها با هزینه و خطای خیلی کم رو میده. همچنین کاربرانی که ارز دیجیتال بیت کوین داره، به راحتی می تونن از طریق کرو فایننس دارایی های خودشون رو به یه استیبل کوین تبدیل کنند.

تفاوت صرافی غیرمتمرکز با صرافی متمرکز

توجه داشته باشید که با گسترش بازار ارزهای دیجیتال، صرافی ها و پلتفرم های معاملاتی مختلفی نیز به وجود آمده اند که شما می توانید از این پلتفرم ها استفاده کرده و معاملات و تراکنش های خودتان را انجام دهید. از جمله از این پلتفرم ها می توان به صرافی های متمرکز و صرافی های غیرمتمرکز اشاره کرد. مهم ترین تفاوت بین صرافی غیرمتمرکز و صرافی متمرکز از نظر مدیریت است. در بسیاری از صرافی های متمرکز و معتبر، کاربران باید احراز هویت انجام دهند و رمز ارزهای خودشان را در ولت هایی که صرافی ها مشخص کرده اند، ذخیره کنند.
مهم ترین هدف صرافی های متمرکز آسان شدن معاملات بین کاربران، جلوگیری از کلاهبرداری و سوء استفاده از پلتفرم است. به همین دلیل صرافی های متمرکز کنترل کامل معاملات را در اختیار دارند. برای مثال، شما می توانید به راحتی در یک صرافی متمرکز مانند بایننس قیمت رمز ارزها را مشاهده کنید و خیلی سریع نسبت به خرید و فروش آنها اقدام کنید. این ویژگی با کنترل کامل معاملات و تراکنش ها امکان پذیر است.
نکته قابل توجه این است که صرافی های غیرمتمرکز هیچ وقت ارزهای دیجیتال مشتریان را در داخل خود پلتفرم نگهداری نمی کنند. به جای آن، تراکنش ها به وسیله قراردادهای هوشمند غیرمتمرکز انجام می شوند. علاوه بر این، صرافی های متمرکز سطح نقدینگی بیشتری را نسبت به صرافی های متمرکز جذب می کنند. صرافی ها بدون ریسک نیستند، با این حال در صرافی های غیرمتمرکز با انجام معاملات و تراکنش ها توسط قراردادهای هوشمند، امکان بروز آسیب یا مشکل امنیتی ار طرف هکرها وجود دارد.

جمع بندی و نتیجه:

ما سعی کردیم در مقاله صرافی غیرمتمرکز چیست و انواع آن کدامند؟ اطلاعاتی در صرافی صرافی های غیرمتمرکز یا DEX به شما ارائه کنیم و به معرفی بهترین صرافی های غیرمتمرکز بپردازیم و مزایا و معایب صرافی های غیرمتمرکز رو مورد بررسی قرار بدیم. همونطور که گفتیم، صرافی غیرمتمرکز پلتفرمی هست که فرایند خرید و فروش ارزهای دیجیتال در اون به صرافی های سنتی شباهت داره، ولی با این تفاوت که بر روی بلاک چین راه اندازی شده و همه کارها به صورت خودکار و بدون نیاز به واسطه انجام میشن. از جمله از بهترین صرافی های غیرمتمرکز در بازار ارزهای دیجیتال می تونیم به یونی سواپ، پنکیک سواپ، کرو فایننس، بیسکو و..... اشاره کنیم.